«روح» را به معناى آرامش در قبر، گاه، «روح» را به معناى‌ «كشف الكروب» (بر طرف ساختن ناراحتى‌ها) و گاه، «روح» را به معناى‌ «النَّظَرُ إِلى‌ وَجْهِ اللَّهِ» دانسته‌اند، ولى، اينها همه مصاديقى است از آن مفهوم كلّى و جامع كه در تفسير آيه ذكر شد. [1]

[رُوح:]

«وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ»

«رُوح» از نظر لغت، در اصل به معناى «نفس» و «دويدن» نيز آمده است، بعضى تصريح كرده‌اند كه «روح» و «ريح» (باد) هر دو از يك ماده مشتق شده‌اند، و اگر «روح انسان» كه گوهر مستقل مجردى است، به اين نام، ناميده شده، به خاطر آن است كه از نظر تحرك، حيات آفرينى و ناپيدا بودن، همچون «نفس و باد» است.

منظور از «رُوح»، در سوره‌ «معارج» همان‌ «روح الامين»، بزرگ فرشتگان است كه در سوره «قدر» نيز به او اشاره شده است، آنجا كه مى‌گويد: تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فِيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ «در شب قدر، فرشتگان و روح به فرمان پروردگارشان براى تقدير امور نازل مى‌شوند».

البته، «روح» چنان كه اشاره شد معانى مختلفى دارد كه در هر مورد، به تناسب قرائن موجود، ممكن است مفهوم خاصى ببخشد؛ روح انسان، روح به معناى قرآن، و روح به معناى «روح القدس» و به معناى فرشته وحى، همه از معانى «روح» است كه در آيات ديگر قرآن به آنها اشاره شده است. [2]

[رُوحِنَا:]

«فَنَفَخْنَا فيها مِنْ رُّوحِنَا»

منظور از «رُوحِنَا» (روح ما) اشاره به يك روح با عظمت و متعالى است و به اصطلاح اين گونه اضافه‌ «اضافه تشريفيه» است كه براى بيان عظمت چيزى آن را به خدا اضافه مى‌كنيم، مانند: بيت اللَّه‌؛ «خانه خدا» و شهر اللّه‌؛ «ماه خدا». [3]

[رَوْضات:]

«رَوْضاتِ الْجَنَّاتِ»

«رَوْضات»، جمع‌ «روضة» به معناى محلى است كه آب و درخت فراوان دارد، لذا به باغ‌هاى خرم و سرسبز «روضة» اطلاق مى‌شود. از اين تعبير به خوبى استفاده مى‌شود كه باغ‌هاى بهشت متفاوت است، و مؤمنان صالح‌العمل، در بهترين باغ‌هاى بهشت جايشان است؛ و مفهوم اين سخن اين است كه مؤمنان گنهكار، هنگامى كه‌

[1]. يوسف، آيه 87 (ج 10، ص 77)؛ اسراء، آيه 85 (ج 12، ص 277)؛ زمر، آيه 42 (ج 19، ص 504)؛ واقعه، آيه 89 (ج 23، ص 293، 294)؛ معارج، آيه 4 (ج 25، ص 26)

[2]. اسراء، آيه 85 (ج 12، ص 277)؛ زمر، آيه 42 (ج 19، ص 504)؛ معارج، آيه 4 (ج 25، ص 26)

[3]. انبياء، آيه 91 (ج 13، ص 539)