responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 243

(بر وزن لقمه) به معناى «بالا رفتن» است؛ اين واژه (رقيه) به اوراد و دعاهايى كه موجب نجات مريض مى‌شود اطلاق گرديده، و به خود طبيب نيز از آنجا كه بيمار را رهايى مى‌بخشد و نجات مى‌دهد «راقى» گفته‌اند.

بنابراين مفهوم آيه چنين است كه اطرافيان مريض، و گاه خود او، از شدت ناراحتى صدا مى‌زند، آيا طبيبى پيدا مى‌شود؟ آيا كسى هست كه دعايى بخواند و اين بيمار رهايى يابد؟!

بعضى نيز گفته‌اند: معناى آيه اين است كه چه كسى از فرشتگان روح او را قبض مى‌كند و بالا مى‌برد؟ آيا فرشتگان عذاب، يا فرشتگان رحمت؟! و بعضى افزوده‌اند از آنجا كه فرشتگان الهى از گرفتن و بالا بردن روح چنين انسان بى‌ايمانى كراهت دارند، ملك الموت مى‌گويد: كيست كه روح او را بگيرد و بالا برد؟ ولى تفسير اول از همه صحيح‌تر و مناسب‌تر است. [1]

[راكِعاً:]

«وَ خَرَّ راكِعاً وَ أَنَابَ»

تعبير به‌ «راكِعاً» در آيه مورد بحث، يا به خاطر آن است كه ركوع به معناى سجده نيز در لغت آمده، و يا ركوع مقدمه‌اى است براى سجده. [2]

[رانَ:]

«بَلْ رانَ عَلى‌ قُلُوبِهِم»

«رانَ» از مادّه‌ «رين» (بر وزن عين) به طورى كه‌ «راغب» در «مفردات» مى‌گويد: همان زنگارى است كه روى اشياء قيمتى مى‌نشيند، و به گفته بعضى ديگر از ارباب لغت، قشر قرمز رنگى است كه بر اثر رطوبت هوا روى آهن و مانند آن ظاهر مى‌شود كه در فارسى ما آن را «زنگ» يا «زنگار» مى‌ناميم. و معمولًا نشانه پوسيدن و ضايع شدن آن فلز و طبعاً از بين رفتن شفافيت و درخشندگى آن است.

و گاه، آن را به معناى غلبه و تسلط چيزى بر شى‌ء ديگر، يا افتادن در چيزى كه راه خلاص از آن نيست تفسير كرده‌اند، كه در واقع اينها همه لازمه همان معناى اصلى است. [3]

[راوَدَتْهُ:]

«وَ راوَدَتْهُ الَّتي‌ هُوَ فِي بَيْتِهَا»

«راوَدَتْهُ» از مادّه‌ «مراوده»، در اصل به معناى جستجوى مرتع و چراگاه است، و مثل معروف: أَلرَّائِدُ لايَكْذِبُ قَوْمَهُ‌ «كسى كه دنبال چراگاه مى‌رود، به قوم و قبيله خود دروغ نمى‌گويد» اشاره به همين است. [4]


[1]. قيامت، آيه 27 (ج 25، ص 311)

[2]. ص، آيه 24 (ج 19، ص 266)

[3]. مطففين، آيه 14 (ج 26، ص 273)

[4]. يوسف، آيه 23 (ج 9، ص 434)

نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 243
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست