«مکه» شهری برای زندگی دنیوی نیست، بلکه مکان رویش و گذر است، یعنی از آنچه هستیم، به آنچه باید باشیم گذر کنیم. مکه شهری استثنایی است آنانکه در جستوجوی راهی هستند تا سفر «من الخلق الی الحق» را کوتاهتر طی کنند، باید جامهای بر کمر ببندند و جامهای بر دوش بیندازند و تلبیه گویان، راهی این سرزمین شوند. اما آنانکه میخواهند مکانی را برای گذر زندگی دنیایی انتخاب کنند، جایی دیگر برگزینند که امام صادق (ع) فرمود: «فان المقام بمکة یقسی القلوب». [1]آن حضرت سفارش میکرد: اگر برای زمانی طولانی قصد اقامت در مکه را دارید، در اثنای آن، شهر را ترک کنید و با احرام وارد شوید، تا از واردین به حرم محسوب شوید نه مقیمان درمکه. امام باقر (ع) میفرماید: «لاینبغی للرجل ان یقیم بمکه سنة قلت: کیف یصنع؟ قال یتحول عنها».[2]
سه. مکه مبدأ گسترش خیر
هر چیزی در این عالم، اصل و ریشهای دارد که عرب از آن به «ام» تعبیر میکند. زمانی در این کره خاکی، شهرها و قریهها که بستر هزاران خیر و برکت هستند، وجود نداشت و از یک نقطه رویش آنها آغاز شده است. در روایات مبدأ این گسترش را مکه و نقطه خاص را کعبه معرفی کردهاند. امام علی (ع) در پاسخ فردی از اهل شام- که سؤال کرد چرا مکه، ام القری است- فرمود: «لان الارض دحیت من تحتها»، ی عنی، مکه اصل و ریشه برای تمام شهرها و
[1] 3. بحارالانوار، ج 99، ح 26. [2] 4. وسائل الشیعه، ج 9 ابواب مقدمات طواف، باب 16، ح 5.