نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 9 صفحه : 157
آيه: حال تاكل: در محل نصب و حال مفسدين:
حال( لِمَنْ آمَنَ مِنْهُمْ): بدل
از(لِلَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا) بدل
بعض از كل.
(يا صالِحُ ائْتِنا): همزه وصل اگر ساقط شود،
همزه دوم تلفظ و الا قلب به ياء ميشود.
مقصود
بدنبال داستان هود، در باره داستان صالح مىفرمايد:
(وَ إِلى ثَمُودَ أَخاهُمْ صالِحاً):
قهرمان اين داستان حضرت صالح است كه خود از اولاد ثمود بود. قبيله ثمود، از اولاد
ثمود بن عاثر بن ارم بن سام بن نوح است.
(قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ): گفت: اى قوم، خدا را پرستش كنيد كه جز او خدايى نداريد.
(قَدْ جاءَتْكُمْ بَيِّنَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ):
از جانب پروردگارتان معجزهاى نازل شده كه دليل است بر راستگويى من.
(هذِهِ ناقَةُ اللَّهِ لَكُمْ آيَةً):
اين است شتر خدا كه براى شما معجزهاى است. علت اينكه مىگويد: «شتر خدا» تفضيل و
تخصيص است. مثل «خانه خدا» سدّى و ابن اسحاق و جماعتى گويند: از اين جهت شتر خدا
گفته شده، كه خداوند آن را بدون واسطه آفريده و دليل بر توحيد و نبوت قرار داده
است. اين شتر از سنگى بيرون آمد. گويى اين سنگ همچون حيوانى ماده او را بزاده بود!
يك روز آب وادى را بتمامى مى- نوشيد و بجاى آن بقوم شير مىداد و روز ديگر آب
مخصوص قوم بود، جبائى گويد:
اين شتر، مالكى جز خدا نداشت، از اينرو گفته شده است: «شتر خدا» حسن گويد:
شترى بود مثل شتران ديگر، با اينفرق كه يك روز آب وادى را تمامى
مىنوشيد و چيزى به كسى نمىداد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 9 صفحه : 157