نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 8 صفحه : 56
بيان آيه 27- 28
قرائت
حفص از عاصم و حمزه و يعقوب «لا نكذب» و «نكون» را به نصب
خواندهاند.
ابن عامر دومى را به نصب خوانده است. ديگران هر دو را برفع
خواندهاند.
قرائت رفع بنا بر اين است كه عطف بر «نرد» يا به تقدير «نحن» باشد.
قرائت نصب بنا بر اين است كه اين دو فعل داخل در تمنى هستند و تمنى حكم استفهام و
امر و نهى دارد. فعلى كه بعد از اينها واقع ميشود، خواه داراى فاء يا داراى واو
باشد، منصوب ميشود.
لغت
وقف: نگهداشتن «وقفت الدابة» يعنى: اسب را نگهداشتم.
بدا: ظاهر شد. بداء نسبت بخداوند جايز نيست، زيرا بهمه چيز عالم است.
اعراب
(وَ لَوْ تَرى): جواب «لو» محذوف است. در
مواردى كه در قرآن كريم، جواب «لو» حذف شده است، بمنظور تعظيم و مهم شمردن موضوع
است. امرء القيس نيز گويد:
و جئتك لو شيء اتانا رسوله
سواك و لكن لم نجد لك مدفعا
يعنى: پيش تو آمدم و اگر قاصدى از غير تو آمده بود، نمىآمدم ولى در
برابر تو چارهاى نداشتم.
علت اينكه «وقفوا» را بصورت ماضى آورده، اين است كه چنان اين خبر،
قطعى و حتمى است كه گويى واقع شده است.
مقصود
روز قيامت، مردم كافر دچار حسرت شده، آرزوى بازگشت مىكنند. قرآن در
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 8 صفحه : 56