بيان آيه 21- 22

قرائت‌

نحشرهم: يعقوب اين كلمه را به ياء و ديگران به نون خوانده‌اند. قرائت ياء بنا بر اين است كه ضمير آن به «اللَّه» برگردد و قرائت نون بنا بر اين است كه كلامى مستقل باشد.

اعراب‌

(وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ‌): يعنى «اذكر يوم ...»( الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ‌): عائد موصول حذف شده است. همچنين دو مفعول «تزعمون» يعنى «تزعمونهم شركاء»

مقصود

اكنون خداوند متعال، در مقام توبيخ آنها بر آمده، ميفرمايد:

(وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَوْ كَذَّبَ بِآياتِهِ‌): اين استفهام به معناى انكار است. ابن عباس گويد: يعنى هيچكس ستمكارتر از كسى كه بخدا نسبت دروغ داده:

خدايان ديگرى را شريكش قرار ميدهد يا قرآن و پيامبر و معجزاتش را تكذيب مى‌كند، نيست.

(إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ‌): مردم ستمكار، يعنى كسانى كه به نبوت حضرت محمد 6 كافرند و آيات خدا را تكذيب و انكار مى‌كنند، برحمت و ثواب و رضوان خدا و نجات از آتش رستگار نمى‌شوند.

(وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً): روزى بيايد كه همه آنها را از قبرها محشور و وارد محل حساب كنيم.

(ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا أَيْنَ شُرَكاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ‌): آن گاه به آنها