نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 8 صفحه : 312
درندگان و سگان و گربهها و هر چه كه با
چنگال شكار كند، مىشود. قتيبى و بلخى گويد: هر مرغى كه داراى چنگال و هر حيوانى
كه داراى سم است بر آنها حرام بود.
(وَ مِنَ الْبَقَرِ وَ الْغَنَمِ حَرَّمْنا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُما): از گاو و گوسفند نيز تمام چربيها و پيههايى كه در باطن آنهاست بر
يهود حرام كرديم.
(إِلَّا ما حَمَلَتْ ظُهُورُهُما أَوِ الْحَوايا أَوْ مَا اخْتَلَطَ
بِعَظْمٍ): مگر آن پيه كه بر روى گوشت باشد يا آن پيه كه در باطن است. منظور
گوشت چاق و پيهى است كه در روده بزرگ است. اين معنى از ابن عباس و حسن و سعيد بن
جبير و قتاده و مجاهد و سدّى است. ابن زيد گويد: منظور ماده بچههاى شير خوار است.
جبائى گويد: منظور پيههايى است كه در شكم و رودههاست. همچنين پيهى كه با استخوان
مخلوط شده مثل پيهى كه بر پهلوى گوسفند و گاو يا بر استخوان دم آنهاست، بر آنها
حرام نبود. حرف «او» در اينجا براى اباحه است. يعنى هر كدام از اين سه نوع چربى
مباح است.
(ذلِكَ جَزَيْنهُمْ بِبَغْيِهِمْ):
اينها را بكيفر كردارشان كه پيامبران را مىكشتند و ربا مىخوردند و اموال مردم را
به باطل مباح مىشمردند، بر آنها حرام كرديم.
چنان كه مىفرمايد:(فَبِظُلْمٍ مِنَ
الَّذِينَ هادُوا حَرَّمْنا عَلَيْهِمْ طَيِّباتٍ أُحِلَّتْ لَهُمْ) (نساء 160: بر اثر ظلم يهوديان چيزهاى پاكيزهاى كه بر آنها حلال
شده بود، بر آنها حرام كرديم) برخى گويند: منظور اين است كه آنها بوسيله گناه بخود
ستم كرده بودند برخى گويند: زمانداران اسرائيلى خوردن گوشت مرغ و پيه را بر فقراء
ممنوع كرده بودند. خداوند اينها را بكيفر اين كار بر خودشان حرام كرد. اين مطلب را
على بن ابراهيم در تفسير خود آورده است.
پرسش چگونه ممكن است تكليف، كيفر باشد. در حالى كه تكليف تابع مصلحت
و براى پاداش است؟