نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 8 صفحه : 186
بيان آيه 93
لغت
افتراء: نسبت ناروا دادن غمرة: اين كلمه نسبت بهر چيزى كه بكار رود،
سختىها و شدايد آن را مىرساند مثلا «غمرات الموت» يعنى سختىهاى مرگ شاعر گويد:
الغمرات ثم ينجلينا
و ثم يذهبن فلا يجينا
يعنى: در آنجا سختىها از ما دور مىشوند و ديگر بسوى ما
برنمىگردند.
هون: خوارى. شاعر گويد:
اذهب اليك فما امى بواعية
ترعى المخاض و لا اغضى على الهون
يعنى: برو كه مادر من شتر چران نيست و من بر خوارى صبر نمىكنم.
اما «هون» بفتح هاء يعنى مدارا. مثل(يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْناً) (فرقان 63: بر روى زمين
بمدارا راه مىروند) شاعر گويد:
هونا كما لا يرد الدهر ما فاتا
لا تهلكا اسفا فى اثر من ماتا
يعنى: آرام باشيد كه روزگار هر چه را برد برنمىگرداند. خود را
بدنبال كسى كه مرده است، از غم و اندوه نكشيد.
اعراب
(وَ مَنْ قالَ سَأُنْزِلُ): عطف است بر(مِمَّنِ افْتَرى» وَ لَوْ تَرى ...):
جواب «لو» محذوف است. يعنى «لرايت عذابا اليما»
شان نزول
اختلاف است كه آيه درباره كى نازل شده است؟ عكرمه و ابن عباس و مجاهد
و سدّى و گروهى از مفسران معتقدند كه اين آيه تا(وَ لَمْ يُوحَ إِلَيْهِ شَيْءٌ) درباره
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 8 صفحه : 186