نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 88
مىكند، خداوند و رسول اوست كه كارهايش به
امر اوست.
(وَ الَّذِينَ آمَنُوا): و آنان كه ايمان
آوردهاند، سپس آنها را وصف كرده، مىفرمايد:
(الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ
راكِعُونَ): آنان كه نماز را با شرايط آن انجام و در حال ركوع زكات مىدهند.
دلالت آيه
اين آيه، يكى از واضحترين دلايلى است كه امامت بلا فصل على 7 را پس از پيامبر اثبات مىكند. وجه استدلال اين است كه:
- هر گاه «ولى» كسى باشد كه مدبر امور مردم و اطاعتش بر مردم واجب
باشد و ثابت شود كه مقصود از(الَّذِينَ آمَنُوا ...) على ع است، بوسيله نص قرآن، امامت او ثابت و واضح خواهد بود.
براى اثبات معناى ولى بايد به لغت رجوع كرد. با تامل در كتب لغت،
روشن ميشود كه اهل فن لغت، به اين معنى تصريح كردهاند، قبلا سخن آنان را نقل
كردهايم.
ديگر حاجتى به تكرار آن نيست.
درباره اينكه در آيه شريفه، مقصود همين معنى است، نه معناى ديگر،
گوييم:
- كلمه «انما» همانطورى كه گذشت، حكم را به ما بعد خود اختصاص مىدهد
و از غير آن سلب مىكند. هر گاه بگويند: «انما الفصاحة للجاهلية» مقصود اين است كه
فصاحت، اختصاص بدوران جاهليت داشته و دورانهاى ديگر را از آن بهرهاى نيست.
و هر گاه اين كلمه، داراى چنين معنايى باشد، نمىتوانيم «ولى» را
بمعناى دوست و هدف آيه را دوستى و محبت دينى بدانيم، زيرا اين معنى خصوصيتى ندارد
تا آن را براى برخى از مؤمنان ثابت و از برخى سلب كنيم. بديهى است كه دوستى و محبت
دينى براى همه مؤمنان است- نه برخى از آنها- خداوند متعال مىفرمايد:(وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ
بَعْضٍ) يعنى زنان و مردان مؤمن، دوست يكديگرند (توبه 71) بنا بر اين
نمىتوان آيه را بر اين معنى حمل كرد و چارهاى نداريم جز اينكه بر همان معناى اول
حمل كنيم- يعنى امام واجب الاطاعه و صاحب اختيار، زيرا
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 88