كهلا: عطف بر محل‌(فِي الْمَهْدِ) كه جمله ظرفيه و حال است از ضمير «تكلم»

مقصود

خداوند، در آيه پيش بوصف قيامت و جمع پيامبران پرداخت، اكنون بوصف مسيح و گفتگوهاى خود با او پرداخته، مى‌فرمايد:

(إِذْ قالَ اللَّهُ‌): مقصود، هنگامه قيامت است. فعل ماضى را بجاى مستقبل، بكار برده، تا نشان دهد كه وقوع قيامت، نزديك و حتمى است، زيرا چيزى كه آمدن آن حتمى است، گويى آمده است.

(يا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ‌): عيسى را پسر مريم مى‌خواند تا به مسيحيان بفهماند كه كسى كه داراى مادر است، نمى‌تواند خدا باشد.

(اذْكُرْ نِعْمَتِي عَلَيْكَ وَ عَلى‌ والِدَتِكَ‌): اى عيسى، ياد كن از نعمتهاى من نسبت بتو و مادرت و سپاسگزارى كن. كلمه «نعمت» مفرد است. لكن مقصود جمع است. مثل‌(وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها) (ابراهيم 34: اگر نعمتهاى خدا را بشماريد، احصا نكنيد) بطور كلى مصدر مضاف، صلاحيت دارد كه به معناى جنس باشد.

(إِذْ أَيَّدْتُكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ‌): مقصود از(بِرُوحِ الْقُدُسِ) جبرئيل است. تفسير آن در سوره بقره، ذيل آيه:(وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ) (87) آورده‌ايم.

(تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَ كَهْلًا): هنگامى كه ترا به جبرئيل تاييد كرديم، در حالى كه در گهواره و در دوره كهولت، با مردم سخن مى‌گفتى.

حسن گويد: گهواره (مهد) عيسى دامان مادرش بود.

(وَ إِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ): برخى گفته‌اند: يعنى ترا خط نوشتن و علم و شريعت، آموختيم و بقولى، يعنى كتابهاى آسمانى و علم و حكمت، بتو آموختيم.

بنا بر اين «الكتاب» كلمه عامى است كه شامل همه كتب، مى‌شود. سپس اين مطلب را به ذكر تورات و انجيل تفصيل داده است.

(وَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ وَ إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْنِي‌): و بياد آور هنگامى كه خاك را به شكل مرغ در مى‌آوردى و اين كار را باذن من انجام مى‌دادى.