بيان آيه 97

قرائت‌

ابن عامر «قيماً للناس» و ديگران «قياما للناس» خوانده‌اند. كلمه «قيام» مثل «صيام» مصدر است. «قيم نيز ممكن است مثل «شبع» (سيرى) مصدر باشد و ممكن است الف آن حذف شده باشد. البته حذف الف آن تنها در شعر جايز است.

اگر مصدر باشد، اعلال آن لازم است، زيرا هر گاه فعل مصدرى اعلال شود، مصدر آن نيز اعلال ميشود.

لغت‌

كعبه: علت اينكه خانه خدا را كعبه گفته‌اند، چهار گوشه بودن آن است.

برخى گفته‌اند: علت اينكه كعبه ناميده شده، اين است كه از بناهاى ديگر جدا افتاده است.

البيت الحرام: علت اينكه خانه خدا را حرام گفته‌اند، حرمت شكار حيوانات و قطع اشجار آن و به خاطر بزرگداشت حرمت آن است. در حديث است كه:

- در زير مقام نوشته شده است: منم خداوند يكتا صاحب مكه. روزى كه آسمانها و زمين و اين دو كوه را آفريدم آنجا را حرمت بخشيدم و كوه‌ها را به هفت فرشته راستين، محاصره كردم. هر كس بخاطر من بزيارت اين خانه آيد و حق آن را بشناسد و به خدايى من معترف باشد، جسدش را بر آتش حرام ميكنم.

مقصود

در آيات پيش، درباره حرمت «حرم» سخن گفت. اكنون در باره كعبه و ماه حرام، مى‌فرمايد:

(- جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرامَ قِياماً لِلنَّاسِ‌): خداوند، حج كعبه يا نصب كعبه‌