اينكه متكلمان مى‌گويند: واسطه‌اى ميان گذشته و آينده، بنام حال وجود ندارد، زيرا فعل اگر موجود شده، ماضى است و اگر هنوز موجود نشده، آينده است، لطمه‌اى بجنبه ادبى و نحوى مطلب، نمى‌زند، زيرا درست است كه واسطه‌اى ميان وجود و عدم يا گذشته و آينده، بنام حال وجود ندارد، لكن چيزى كه در نزديك‌ترين زمان انجام ميشود، مانعى ندارد كه حال ناميده شود.

سيد مرتضى مى‌گويد:

- مفسران درباره تكرار كلمه تقوى- كه به نظرشان اشكالى بزرگ بوده است به تفصيل، بحث كرده‌اند. اما آنچه كه مهم‌تر و مشكل‌تر بوده، رها كرده‌اند. مطلبى كه اشكال آن بيشتر است، اين است كه:

- خداوند مى‌فرمايد: مردم مؤمن و نيكوكار، در آنچه خورده‌اند، در صورتى كه داراى تقوى و ايمان و عمل صالح بوده‌اند، گناهى نكرده‌اند و از آيه شريفه چنين بر مى‌آيد كه: كار مباح در صورتى گناه نيست كه شخصى كه آن را انجام مى‌دهد، داراى صفت ايمان و تقوى و نيكوكارى باشد. حال آنكه كار مباح، حتى براى اشخاص كافر، گناهى ندارد، تا چه رسد بديگران.

سپس مى‌گويد:

- ما براى حل اين شبهه، دو راه داريم:

1- هر گاه، براى اينكه شرط تقوى و ايمان و عمل صالح، داراى اثر و فايده باشند، قدرى دايره مشروطه را وسيعتر كنيم و بگوييم: تقدير آيه، اين است:

- ليس على الذين آمنوا و عملوا الصالحات جناح فيما طعموا و غيره اذا ما اتقوا و ..

يعنى: بر مردم مؤمن و نيكوكار، در آنچه ميخورند و كارهاى ديگرشان گناهى نيست، در صورتى كه تقوى و ايمان داشته باشند و عمل صالح انجام دهند سپس داراى تقوى و ايمان باشند ... اشكال فوق بر طرف خواهد شد.

زيرا شرط نفى گناه، حتماً بايد داراى اثر باشد، بطورى كه هر گاه شرط منتفى شد، گناه ثابت شود. دانستيم كه خوددارى از گناه، شرط گناه نبودن شراب‌