نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 13
مىداد. عموم مفسران معتقدند كه:(مِنْ أَجْلِ) آغاز كلام است و متصل بما قبل نيست.
ابن انبارى دليل آورده است كه اينجا سر آيه است و سر آيه، فصل است و
نيز گويد:
كسى كه اين كلمه را مربوط به «نادمين» مىداند، براى «كتبنا» علتى
باقى نگذارده لكن كسى كه آن را مربوط به «كتبنا» مىداند، علت ندامت را هم ساقط
نكرده و اين اولى است.
مقصود
اكنون خداوند، تكليف مردم را در باب قتل، بيان كرده، فرمود:
(- مِنْ أَجْلِ ذلِكَ): زجاج گويد يعنى: از اين
جنايت كه عبارت است از قتل هابيل بدست قابيل.
(كَتَبْنا عَلى بَنِي إِسْرائِيلَ):
واجب ساختيم بر بنى اسرائيل(أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ
نَفْساً بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِي الْأَرْضِ)،
كه هر كس ديگرى را بدون اينكه مرتكب قتل شده باشد تا سزاوار قصاص باشد، يا بدون
اينكه فسادى در روى زمين كرده باشد تا سزاوار كشتن باشد، بقتل برساند، مثل اين است
كه همه مردم را كشته است.
منظور از فساد در روى زمين، اين است كه به جنگ خدا و رسول بر خيزد يا
اينكه در ميان مردم ايجاد ترس و ناامنى كند. چنان كه مىفرمايد:(إِنَّما جَزاءُ الَّذِينَ يُحارِبُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ ...) (33 همين سوره)( فَكَأَنَّما قَتَلَ
النَّاسَ جَمِيعاً وَ مَنْ أَحْياها فَكَأَنَّما أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعاً): در اينباره اقوالى است:
1- يعنى همه انسانهاى ديگر بواسطه ارتكاب آن قتل، با قاتل دشمن
هستند.
در حقيقت مثل اينكه قاتل براى قتل همه انسانها كمر بسته و آنها چنان
از دست او پريشان و آشفته هستند كه مقتول از دست او! بنا بر اين مثل اينكه قاتل
همه انسانهاست.
اما كسى كه انسانى را از غرق يا سوختن يا آوار يا هر عامل كشندهاى
نجات دهد يا او را از گم گشتگى حفظ كند، مثل اين است كه همه انسانها را زنده كرده
است و خداوند اجر احيا كننده همه انسانها را به او مىدهد، زيرا وى بخاطر اينكه
برادر مؤمنشان را
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 13