بيان آيه 25- 26

لغت‌

تيه: تحير، سرگردانى، بطورى كه انسان بخاطر آن نتواند راهى پيدا كند و بمقصد خود برسد. «ارض تيهاء» سرزمينى كه نتوان در آن راهى پيدا كرد. ثلاثى مجرد آن «تاه يتيه» و باب تفعيل آن «تيه و توه» لكن بيشتر به ياء استعمال شده.

اسى: حزن و اندوه. مى‌گويند: «اسى يأسى اسى»

اعراب‌

اخى: ممكن است مرفوع باشد به دو وجه: 1- بنا بر اينكه عطف باشد بر محل «انّى» مثل‌(أَنَّ اللَّهَ بَرِي‌ءٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ وَ رَسُولُهُ) (توبه 3) 2- بنا بر اينكه عطف باشد بر ضمير(لا أَمْلِكُ) يعنى «لا املك انا و اخى الا انفسنا» و ممكن است منصوب باشد بدو وجه: 1- بنا بر اينكه عطف باشد بر ياء «انّى» يعنى «انى و اخى 2- بنا بر اينكه عطف باشد بر «نفسى» يعنى «لا املك الا نفسى و لا املك و الاخى اربعين: منصوب و ظرف زمان است و عامل آن «يتيهون» است. برخى گفته‌اند عامل نصب آن «محرّمة» مى‌باشد. لكن زجاج گويد: اين مطلب خطاست، زيرا در تفسير آمده است كه آن براى ابد، بر آنها حرام شد.

مقصود

اكنون خداوند متعال دعاى موسى را در باره قومش بيان كرده، مى‌فرمايد:

-( قالَ رَبِّ إِنِّي لا أَمْلِكُ إِلَّا نَفْسِي وَ أَخِي‌): هنگامى كه موسى بر قوم خود خشم گرفت، عرض كرد: پروردگارا من فقط مالك خودم و برادرم هستم يا اينكه من مالك خود و برادرم مالك خويش است و ما هستيم كه فرمان ترا اطاعت مى‌كنيم.