نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 6 صفحه : 220
- اين كار را عمداً كردم.
برخى گفتهاند:
- اين آيه اعلام مىكند كه وضو تنها براى نماز واجب است، زيرا در
روايت است كه چون پيامبر گرامى اسلام محدث مىشد، از همه اعمال- حتى از جواب سلام-
خوددارى مىكرد، تا وقتى كه براى نماز وضو مىگرفت، آن گاه جواب سلام مىداد، از
اينرو اين آيه نازل شد.
(فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ): در اينجا خداوند
متعال امر مىكند كه صورتهاى را بهنگام وضو بشويند. شستن، عبارت از ريختن آب است
از محل، بطورى كه جارى شود. مسح اين است كه محل را تر كند بدون اينكه آب بر محل
جارى شود.
صورت چيست؟
از امامان ما (ع) روايت است كه: طول صورت از محل روييدن موى سر تا
محل سرازير شدن موى زنخ و عرض آن، ما بين انگشت ابهام و سبابه است.
برخى گفتهاند: حد صورت، از لحاظ طول، قسمت ظاهر پوست، از محل روييدن
موى سر تا زنخ و از لحاظ عرض ما بين دو گوش است، لكن قسمتى از زنخ كه زير موست و
همچنين قسمتهاى ديگر كه از مو پوشيده شده است و درون دهان و بينى و چشم، جزء صورت
نيست، زيرا صورت آن است كه در مقابل بيننده قرار مىگيرد و براى او آشكار است. اين
مطلب از ابن عباس، ابن عمر، حسن، قتاده، زهرى، شعبى و ديگران نقل شده و مختار ابو
حنيفه و اصحاب اوست.
انس بن مالك، ام سلمه، عمار، مجاهد، سعيد بن جبير و جماعتى گويند:
صورت از محل روييدن موى سر تا زنخ، از لحاظ طول، و از گوش تا گوش از
لحاظ عرض است. چه در برابر چشم بيننده ظاهر باشد يا نباشد و چه بوسيله موى پيشانى
و ريش پوشيده شده باشد يا نه همچنين داخل دهان و بينى و قسمتى از گوشها كه در سمت
صورت قرار دارد. شافعى نيز همين قول را برگزيده است.
(وَ أَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرافِقِ): و
دستها و مرفقها را بشوييد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 6 صفحه : 220