بيان آيه 5

مقصود

اكنون در اين آيه شريفه، خداوند متعال، در باره خواركيها و زناشويى‌هاى حلال، بمنظور تكميل مطالب پيش، مى‌فرمايد:( الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ‌): در اين باره گفتگو كرده‌ايم. مقتضاى اين جمله، حلال بودن هر طعامى است كه دليلى بر حرمت آن نداشته باشيم.

(وَ طَعامُ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ حِلٌّ لَكُمْ‌): در باره اين طعام، اختلاف كرده‌اند:

اكثر مفسرين گويند: مقصود ذبيحه‌هاى اهل كتاب است. نظر اكثر فقها نيز همين است. جماعتى از اصحاب ما نيز بر همين عقيده‌اند. در صورتى كه مقصود، ذبيحه اهل كتاب باشد، باز هم اختلاف ديگرى پيدا شده است.

ابن عباس، حسن، عكرمه، سعيد بن مسيب، شعبى عطا و قتاده گويند: مقصود ذبيحه كتابيانى است كه پيرو تورات و انجيل باشند. اينان اجازه داده‌اند از ذبيحه مسيحيان بنى تغلب استفاده شود.

ربيع از شافعى نقل كرده است كه: ذبيحه آن كتابيانى حلال است كه تورات و انجيل بر ايشان يا نياكانشان نازل شده باشد، لكن ذبيحه كسانى كه به كيش آنها روى آورده و با ايشان در آميخته‌اند، حلال نيست، و ذبيحه‌هاى بنى تغلب نيز حرام است.

اين مطلب را از على 7 و سعيد بن جبير نيز نقل كرده‌اند.

ابو الدرداء و ابن عباس و ابراهيم و قتاده و سدى و ضحاك و مجاهد و طبرى و جبايى و بلخى و ... گويند: مقصود از طعام اهل كتاب، ذبيحه ايشان و ساير خوردنيهاست.

برخى گفته‌اند: مقصود حبوب و دانه‌هاى خوراكى و چيزهايى است كه به تذكيه محتاج نباشد. اين مطلب از امام باقر (ع) نيز روايت شده است. جماعتى از زيديه‌