نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 6 صفحه : 201
امر مىكند» و روى برخى نوشته بودند «خدا
مرا نهى مىكند» و روى برخى هيچ ننوشته بودند. هر گاه مىخواستند به سفر روند يا
كار مهمى را آغاز كند. بوسيله همين تيرها فال مىزدند، اگر تيرى بيرون مىآمد كه
بر آن «خدا مرا امر مىكند» نوشته بود، اقدام مىكردند و اگر تيرى بيرون مىآمد كه
نهى داشت، ترك مىكردند و اگر تيرى بيرون مىآمد، كه هيچ نداشت، اعاده مىكردند،
خداوند متعال، اين عمل را حرام شمرده. حسن و جماعتى از مفسران، چنين گفتهاند.
على بن ابراهيم در تفسير خود از امامان باقر و صادق (ع) روايت كرده
است كه:
تعداد تيرها ده عدد بود. هفت عدد آنها را سهم داشتند و بقيه پوچ
بودند. آن هفت عدد بدين نامها خوانده مىشدند: فذ، توام، مسبل، نافس، حلس، رقيب و
معلى و آن سه عدد بنام: سفيح، منيح و وغد خوانده مىشدند. براى آن هفت عدد، هر
كدام يك سهم بيشتر از سهم قبلى بود و بدين ترتيب فذ داراى يك سهم و معلى داراى هفت
سهم بود آنها حيوانى را مىكشتند و گوشت آن را بچند قسمت تقسيم مىكردند. آن گاه
تيرها را بدست يك نفر داده، تا بنام افراد بيرون بياورد. قيمت حيوان بر كسانى بود
كه تيرهاى پوچ بنامشان بيرون مىآمد و تيرهاى ديگر بنام هر كس بيرون مىآمد بر طبق
آن سهم مىگرفت.
اين عمل قمار است. از اين جهت خداوند متعال تحريم كرده است.
مجاهد گويد: اينها وسائل قمارى بود كه از ايران و روم بآنجا برده
مىشد (ممكن است همان قاب باشد) سفيان بن وكيع گويد: همان شطرنج است.
(ذلِكُمْ فِسْقٌ): همه اينها فسق و گناه بزرگ
و خروج از طاعت خداوند و ارتكاب معصيت است. اين معنى از ابن عباس است.
برخى گويند: اشاره به مورد اخير است. يعنى قسمت كردن و قمار بوسيله
تيرها فسق است. همين معنى ظاهرتر است.
(الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ): منظور روز معين نيست. مقصود اين است
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 6 صفحه : 201