بيان آيه 2

قرائت‌

شنان: ابن عامر و ابو بكر- از عاصم- و اسماعيل- از نافع- به سكون نون (در اينجا و در آيه 8) و ديگران بفتح نون قرائت كرده‌اند.

فتح نون بنا بر اين است كه مصدر و بر وزن: ضربان و غليان است و سكون نون نيز بنا بر اين است كه برخى از مصدرها بر اين وزن هستند مثل: ليان. شاعر گويد:

يعنى: زندگى آن است كه با لذت و شهوت، در آميخته باشد. اگر چه شخصى كه از آن بد بين است، ملامت كند.

بنا بر اين شعر، او لا كلمه به سكون نون و ثانياً بانتقال فتحه به نون و حذف همزه- كه طبق قاعده است- وارد شده است. در هر صورت، اين اختلاف قرائت، موجب اختلاف معنى نيست.

ان صدوكم: ابن كثير و ابو عمرو، بكسر همزه و ديگران بفتح قرائت كرده‌اند.

كسر همزه، بنا بر اين است كه «ان» شرطيه باشد. فعل «صدوا» اگر چه لفظاً ماضى است، لكن از معناى آن، آينده خواسته شده است. يعنى اگر شما را از مسجد- الحرام، منع كنند و مثل آنچه در گذشته مرتكب شدند، تكرار كنند، كينه آنها شما را به تبه كارى نكشاند. جواب شرط هم بقرنيه «و لا يجرمنكم» حذف شده است. در ادبيات عرب، گاهى بعد از «ان» فعل ماضى مى‌آيد: شاعر معروف عرب، فرزدق گويد:

يعنى: اگر گوشهاى قتيبه بريده شود، آشكار خشمگين مى‌شوى؟! حال آن كه براى قتل ابن حازم، غضب نكردى! شاعر ديگر گويد: