جاندار بى خردى، بهيم است. علت اينكه بهيمه‌اش نام نهاده‌اند، اين است كه از لحاظ نداشتن قوه تميز، دنيا برايش مبهم است.

حرم: جمع حرام، در اينجا مصدر بمعناى اسم فاعل است. يعنى محرم و كسى كه لباس احرام به تن دارد. شاعر گويد:

يعنى به او گفتم باز گردد، زيرا من محرم هستم و بعد از آن نيز اقامت خواهم كرد.

اعراب‌

(ما يُتْلى‌ عَلَيْكُمْ‌): در محل نصب و مستثنى است.

(غَيْرَ مُحِلِّي الصَّيْدِ): برخى گفته‌اند: حال است از ضمير «اوفوا» كه همان مؤمنين است. كسايى گويد: حال است از ضمير «لكم» ربيع گويد: حال است از ضمير «عليكم»( وَ أَنْتُمْ حُرُمٌ‌): جمله حال و منصوب. صاحب حال «غير محلى الصيد» است.

الصيد: لفظ آن مضاف اليه و مجرور و محل آن منصوب است.

مقصود

در آغاز سوره، خداوند، مردم مؤمن را مخاطب ساخته مى‌فرمايد:

(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا): اين خطاب، براى تعظيم و تجليل است.

(أَوْفُوا بِالْعُقُودِ): ابن عباس و جماعتى از مفسران گويند: يعنى اى مؤمنان به عهدها و قراردادها وفا كنيد.

اقوال در باره عقود

1- ابن عباس، مجاهد ربيع بن انس، ضحاك، قتاده و سدى گويند: مقصود پيمانهايى است كه مردم جاهليت با يكديگر مى‌بستند تا يكديگر را در برابر ستمكاران و متجاوزان يارى كنند 2- ابن عباس- بنا بروايت ديگر- گويد: مقصود پيمانهاى الهى است با بندگان، بنا بر اين پيمانها مردم موظفند كه به خداوند ايمان آورند و در آنچه حرام‌