بيان آيه 141

لغت‌

تربّص: انتظار استحواذ: غلبه، استيلا. اين فعل بر خلاف قاعده است و اعلال نشده چنان كه در باب افعال آن مى‌گويند «احواد» برخى هم طبق قاعده اعلال كرده‌اند.

مقصود

هم اكنون خداوند بزرگ به توصيف منافقان و كافران، پرداخته مى‌فرمايد:

(الَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْ‌): آنان كه براى شما انتظار مى‌كشند .. زيرا مى‌گفتند، بزودى محمد ص و يارانش نابود مى‌شوند و ما از دست آنها آسوده مى‌شويم و مردم ما و دين ما غالب مى‌شوند.

(فَإِنْ كانَ لَكُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ‌): پس اگر از جانب خداوند متعال، فتح و پيروزى بر دشمنان، نصيب شما شود ...

(قالُوا أَ لَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ‌): گويند: مگر در جنگ با دشمنان پشتيبان شما و همراه شما نبوديم؟! بنا بر اين سهم ما را از غنيمت، بدهيد زيرا ما نيز در جنگ حاضر بوده‌ايم.

(وَ إِنْ كانَ لِلْكافِرِينَ نَصِيبٌ قالُوا أَ لَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ‌): و اگر براى كافران بهره‌اى باشد و بر مؤمنان غالب گردند، منافقان به آنها گويند: آيا ما از راه دوستى شما را برايتان دلگرم نكرديم و اسباب غلبه شما را فراهم نساختيم؟ اين معنى از سدى است.

(وَ نَمْنَعْكُمْ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ‌): و آيا شما را از اينكه در صف مؤمنان داخل شويد، منع نكرديم؟

حسن و ابن جريج گويند: يعنى آيا به شما نگفتيم كه ما با شما هستيم و شما را