نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 5 صفحه : 275
سدى و عطا و ابن جريج و ابراهيم گويند:(أَوْ رُدُّوها) نيز براى مسلمانان است، بنا بر
اين هر گاه مسلمانى سلام كند، بايد به صورتى نيكوتر از سلام خودش يا مثل آن به او
پاسخ داد. اين گفتار، قويتر است، زيرا از پيامبر گرامى است كه «هر گاه اهل كتاب بر
شما سلام كنند، بگوييد: «و عليكم».
على بن ابراهيم در تفسير خود گويد: امام باقر (ع) و امام صادق (ع)
مىفرمايند:
مقصود از «تحيت» سلام و هر كار نيكى است.
حسن گفته است كه: مردى بر پيامبر گرامى داخل شد و گفت: «السلام عليك»
پيامبر فرمود: «و عليك السلام و رحمة اللَّه و بركاته» ديگرى آمد و گفت: «السلام
عليك و رحمة اللَّه» پيامبر فرمود: «و عليك السلام و رحمة اللَّه و بركاته» ديگرى
وارد شد و گفت: «السلام عليك و رحمة اللَّه و بركاته» و پيامبر فرمود: «و عليك
السلام و رحمة اللَّه و بركاته» عرض كردند: شما بر تحيت اولى و دومى افزوديد، ليكن
بر تحيت سومى چيزى نيفزوديد. فرمود او چيزى از تحيت براى من باقى نگذاشت، از اينرو
همان را به او بازگردانيدم.
واحدى باسناد خود از ابى امامه از مالك بن تيهان نقل كرده است كه
پيامبر گرامى فرمود: «كسى كه بگويد «السلام عليكم» ده حسنه برايش نوشته مىشود و
كسى كه بگويد: «السلام عليكم و رحمة اللَّه» بيست حسنه برايش نوشته مىشود و كسى
كه بگويد: «السلام عليكم و رحمة اللَّه و بركاته» سى حسنه برايش نوشته مىشود».
(إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيباً): مجاهد گويد: يعنى خداوند بر هر چيزى نگهبان است. برخى گفتهاند:
كفايت كننده است. ابن عباس گويد: جزا دهنده است.
دلالت آيه
اين آيه دلالت مىكند بر وجوب رد سلام، زيرا ظاهر امر مقتضى وجوب
است.
حسن و جماعتى از مفسران گويند: سلام، مستحبّ و پاسخ آن واجب است.
پاسخ سلام، گاهى واجب كفايى است و گاهى هم واجب عينى است و آن در صورتى است كه شخص
معينى مورد نظر باشد يا اينكه غير از او كسى نباشد. در اينصورت بايد خود او پاسخ
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 5 صفحه : 275