بيان آيه 58

قرائت‌

در سوره بقره، اختلاف ميان قراء در باره كلمه «نعما» و وجوه مختلف قراء است و دلايل آنها بحث كرده‌ايم.

لغت‌

تؤدّوا: ادا كنيد سميع: كسى كه بتواند شنيدنيها را بشنود.

بصير: كسى كه ديدنيها را بتواند ببيند. لكن سامع كسى است كه فعلا مى‌شنود و مبصر كسى است كه فعلا مى‌بيند و لهذا خداوند از لحاظ اينكه قديم است توصيف مى‌شود به اينكه:(كانَ سَمِيعاً بَصِيراً) يعنى اگر شنيدنى و ديدنى وجود داشت او قادر بر شنيدن و ديدن بود. در حقيقت سميع و بصير صفت مشبه و وصف ثبوتى هستند. از اين بيان برمى‌آيد كه نمى‌توان گفت: خداوند در قديم و پيش از وجود شنيدنيها و ديدنيها سامع و مبصر بوده است.

اعراب‌

(نِعِمَّا يَعِظُكُمْ بِهِ‌): تقدير آن: «نعم شيئاً شيئى يعظكم به» و شيئى منصوب بيان است براى اسم جنسى مضمرى كه فاعل «نعم» است. اما مخصوص بمدح حذف شده و صفت آن «يعظكم به» جانشين آن شده است. جمله «نعما يعظكم به» محلا مرفوع و خبر «انّ» است.

مقصود

در اين آيه خداوند مردم را باداى امانت امر مى‌كند و مى‌فرمايد:

(إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى‌ أَهْلِها): گفته‌اند در باره مقصود اين آيه اقوالى است: