نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 4 صفحه : 353
بيان آيه 176- 177
تفسير:
(وَ لا يَحْزُنْكَ)- اى پيغمبر ترا محزون نكند.
(الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ)-
يعنى منافقينى كه بسوى كفر مىشتابند.
(از مجاهد) و جبايى گويد: درباره قومى از عربست كه از اسلام مرتد
شدند.
(إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً)-
يعنى با كفر و نفاق و ارتداد خود بخدا ضررى نرسانند زيرا بر او ضرر و نفع جايز
نيست.
اين آيه را براى تسليت پيغمبر فرمود زيرا كفر و امتناع اينان از
ايمان بر او سخت گران ميآمد و بعيد نيست كه بخاطر پيغمبر گذشته باشد كه شايد اين
حال ايشان در اثر كوتاهى خود او در تبليغ بوده و خداوند با اين آيه او را از اين
فكر ايمن ساخته و خبر داده كه كفر و ايمانشان مربوط بخود شانست.
(يُرِيدُ اللَّهُ أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ)- يعنى خداوند ميخواهد كه از بهشت نصيبى نداشته باشند و چون اراده و
خواستن بچيزى كه حدوثش صحيح باشد تعلق ميگيرد و بعدم يعنى نبود چيزى تعلق نميگيرد
زيرا معدوم نميتواند مورد خواست و متعلق اراده باشد پس حذفى در كلام است و تقدير
چنين است: انه يريد ان يحكم بحرمان ثوابهم و ان يعاقبهم فى الآخرة على سبيل الجزاء
لكفرهم و نفاقهم.
يعنى خداوند ميخواهد در پاداش كفر و نفاقى كه ميورزند حكم كند
بمحروميت آنها از ثواب، و عقاب كند ايشان را در آخرت.
(وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ)- و عذابى بزرگ براى
آنهاست.
اين آيه دلالت ميكند بر بطلان مذهب جبريها زيرا خداوند مسارعت در كفر
را نسبت به منافقان داده و اگر بقول جبريان خداوند كفر را در ايشان خلق كرده باشد
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 4 صفحه : 353