بيان آيه 240

تفسير:

(وَ الَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ)- يعنى كسانى كه نزديك مرگ شده‌اند و پيداست كه منظور از «يتوفون» كسانى كه مرده‌اند نيست زيرا شخص مرده كه نمى‌تواند فرمان دهد يا نهى كند و وصيت نمايد.

(وَ يَذَرُونَ أَزْواجاً وَصِيَّةً لِأَزْواجِهِمْ) يعنى اينان بايد براى همسران خود وصيت كنند(مَتاعاً إِلَى الْحَوْلِ) چيزى را كه يك سال از آن بهره‌مند شود و خوراك و پوشاك و مسكن آنها را تأمين كند.

و بعضى گفته‌اند مانند آنچه در طلاق بر مرد لازم است از بهره‌مند كردن زن در حدود شأن و امكانات درباره زنى هم كه شوهرش را از دست داده نيز با وصيت شوهر لازم است كه از مال شوهر تأمين شود.

(غَيْرَ إِخْراجٍ)- از خانه خارج نشوند(فَإِنْ خَرَجْنَ) و اگر خودشان بيرون رفتند قبل از تمام شدن يك سال بدون آنكه ورثه آنها را بيرون كرده باشند.

بعضى گفته‌اند مراد اينست كه وقتى پس از گذشت يك سال آنها از خانه خارج شوند و كلمه «ان» بمعناى «اذا» است (قاضى).

(فَلا جُناحَ عَلَيْكُمْ فِي ما فَعَلْنَ فِي أَنْفُسِهِنَّ مِنْ مَعْرُوفٍ) باكى و گناهى بر شما ورثه ميت نيست در آنچه اينان نسبت بخود انجام دهند از كارهاى شايسته. در اينكه مقصود از «لا جناح» (گناهى نيست) رفع و برداشتن كدام تكليف است اقوالى ذكر شده است:

1- با بيرون رفتن از خانه ديگر نفقه اين زن بر شما واجب نيست در صورتى كه اگر از خانه خارج نشود تا يك سال نفقه و مخارج او واجب است كه بدهند ( «حسن» و سدى).