مفعول ميان فعل و فاعل فاصله مى‌انداخت و اين فاصله از نظر ادبى ناپسند است.

و ثانياً- منظور از دو لفظ احداهما يكى نيست بلكه مراد از «احداهما» ى اول فراموشى يكى از دو «شهادت» است و مقصود از «احداهما» ى دوم يكى از آن دو «زن گواه» مى‌باشد. و شاهد اين مطلب اين است «كلمه ضل» در مورد فراموش كننده بكار نميرود. بنا بر اين منظور، از بين رفتن خود شهادت است (و ضمير به شهادت برمى‌گردد نه بزنها) چنان كه خداوند در جاى ديگر از زبان كسانى كه غير از خدا را پرستش مى‌كردند و به آنها گفته مى‌شود آنها بكجا رفتند نقل مى‌كند كه آنها گفتند:(قالُوا ضَلُّوا عَنَّا)[1] (گويند از ما ناپديد شدند:) سپس خداوند گواهان را مورد خطاب قرار داده مى‌فرمايد:(وَ لا يَأْبَ الشُّهَداءُ إِذا ما دُعُوا) در معناى اين جمله سه قول گفته شده است:

1- و اگر گواهان براى گواهى دادن خواسته شدند آنان نبايد از گواهى، خوددارى كنند (مجاهد- عطا- سعيد بن جبير) و البته لزوم گواهى در صورتى است كه آنان به آن، دانا بوده و خوف ضررى هم نداشته باشند.

2- وقتى كه آنان را براى گواه بودن طلبيدند نبايد از گواه شدن امتناع نمايند (قتاده- ربيع) 3- يعنى براى هر كدام از گواه شدن يا گواهى دادن طلب شدند نبايد امتناع كنند (ابن عباس- حسن) و از امام جعفر صادق (ع) نيز نقل شده است و اين معنا نظر به پر فايده‌تر بودن آن، بر آن دو معناى ديگر برترى دارد.

(وَ لا تَسْئَمُوا أَنْ تَكْتُبُوهُ صَغِيراً أَوْ كَبِيراً إِلى‌ أَجَلِهِ) و شما طرفين قرض نبايد از نوشتن مبلغ قرض كم باشد يا زياد تا مدت آن ناراحت شده و آن را انجام ندهيد و بعضى گفته‌اند اين جمله خطاب بگواهان است يعنى شما گواهان از اين كه گواهى را به حق بنويسيد ناراحت نباشيد.

«الى اجله» گفته‌اند: مراد از «اجله» مدت قرض نيست بلكه منظور مدت گواه‌

[1]- آيه 36 از سوره اعراف