«صبيح» بود و اين مرد غلامش را به پذيرفتن اسلام مجبور ميكرد (از مجاهد). سدى ميگويد: اين آيه درباره مردى از انصار كه نامش «ابا الحصين» بود نازل گشت و اين مرد دو پسر داشت و تجار شام به مدينه آمدند و روغن آورده بودند وقتى خواستند از مدينه بازگردند دو پسر ابى الحصين نزد آنها رفتند و آنها اين دو پسر را بكيش خود كه نصرانيت بود دعوت و تبليغ كردند و هر دو پسر، نصرانى شدند و بشام رفتند خبر به پدر آنها رسيد و او رسول اكرم را در جريان گذاشت پس اين آيه نازل شد و رسول اكرم فرمود: «خداوند آن دو پسر را دور كناد كه آنان اول دسته‌اى هستند كه پس از هدايت باسلام، كافر شدند» ابو الحصين از اينكه پيامبر اكرم بدنبال آنها نفرستاد ناراحت شد تا اين آيه نازل شد:

(فَلا وَ رَبِّكَ لا يُؤْمِنُونَ‌)- الاية» (نه، قسم بخداى تو كه اينان ايمان نمى‌آورند) و اين حكم قبل از آن بود كه پيامبر مأمور به جنگ و قتال با اهل كتاب شود ولى اين حكم نسخ شد و آيات براءة دستور جنگ با مشركان را برسول اكرم داد و همچنين ابن مسعود و ابن زيد ميگويند كه آيه قتال و وجوب جهاد اين آيه را نسخ كرد، ولى بعقيده ديگران آيه نسخ نشده است بعضى ميگويند: زنى از انصار بچه‌اش نميماند و پس از بدنيا آمدن ميمرد اين زن كودكان يهودى را شير ميداد پس از آنكه اسلام آمد در ميان يهوديان جمعيتى از انصار بودند و وقتى يهوديان بنى النضير كوچ كردند در آنها جمعى از انصار بود مردم گفتند يا رسول اللَّه پدران ما و برادران ما با اينانند پس اين آيه كريمه نازل شد و حضرت فرمود خويشاوندان و دوستانتان را مخير كنيد اگر خواستند شما را انتخاب كنند پس بمانند و اگر يهوديان را انتخاب كردند پس بايد بروند.

تفسير:

پس از آنكه اختلاف امت‌ها را قرآن بيان كرد و اينكه اگر خدا ميخواست به جبر و قهر آنها را وادار به پيروى از دين ميكرد و سپس دين توحيد و حق را بيان داشت در اين آيات ميفرمايد: حق، واضح و آشكار شد و مردم، آزادند و اكراه و الزام در دين نيست.

(لا إِكْراهَ فِي الدِّينِ) در اينكه اين آيه درباره چه دسته‌اى است 5 قول است: