نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 3 صفحه : 105
بيان آيه 254
شرح لغات:
بيع- فروش و تبديل كالا به بها در مقابل شراء و خريد، كه تبديل بهاء
است به كالا و كلمه «بيعان» بمعناى فروشنده و خريدار است.
خلة- دوستى خالص و كلمه «خلل» بمعناى فاصلههاى بين دو چيز است و
«اختلال حال» انحراف حال است بسبب فقر و نادارى و خليل دوست خالص است و مناسبت با
معناى لغوى كلمه اينست كه گويا بين دو دوست خالص «اسرار آنها» فاصله است.
تفسير:
وقتى خداوند داستان امتهاى گذشته را بيان كرد و ثابت شد رسالت و
پيامبرى پيامبر اكرم، بدنبال آن مردم را به اطاعت و فرمانبرى وادار كرده ميفرمايد:
(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْناكُمْ) اى كسانى كه محمد را تصديق كردهايد در وحى و رسالت و آنچه آورده،
انفاق كنيد از آنچه بشما دادهايم. گويند كه مقصود از آن، زكاة واجب است و مانند
آن نه صدقات مستحبه چون با تهديد همراه است (از حسن) و باضافه ظاهر امر اقتضاى
وجوب ميكند.
ابن عباس و بلخى ميگويند اين انفاق شامل صدقات واجب و مستحبّ هر دو
مىشود و اقوى هم همين است زيرا در آيه قيدى نيامده و امر، عام و مطلق مىباشد و
در آيه تهديدى ذكر نشده كه قرينه زكاة واجب باشد و آنچه در آخر آيه آمده صرفاً
براى بيان عظمت ترس و وحشت روز قيامت و سختىهاى آن روز است.
(مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لا بَيْعٌ فِيهِ وَ لا خُلَّةٌ) قبل آن روزى كه (يعنى روز قيامت) نه تجارتى است در آن روز و نه
دوستى زيرا همه مردم گناهكار در اثر گناه،
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 3 صفحه : 105