است (كه بين حق و باطل جدا ميكند (14) و آن شوخى و مزاح نيست (15) البته ايشان مكر ميكنند حيله كردنى (16) و منهم براى آنها نقشه‌اى دارم ضد و خلاف مكر و حيله آنها حيله كردنى (17) پس تو اى محمد 6 كافرها را مهلت بده مهلت اندكى.

قرائت:

ابو جعفر و ابن عامر و عاصم و حمزه (لما عليها) را بتشديد ميم قرائت كرده و ديگران به تخفيف خوانده است، و در قرائت شواذ، ابن عباس مهلهم رويدا بدون الف خوانده است.

دليل:

ابو على گويد: كسى كه «لمّا» را تخفيف داده، در نزد او (ان) مخففه انّ مشدّده ثقيله است و لام با آن همان لاميست كه با ان مخففه داخل مى شود كه آن را از (ان) نافيه جدا كند و «ما» مانند آن ما كه در قول خدا،( فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ‌) و( عَمَّا قَلِيلٍ‌)، صله است و آن برخورد بر قسم ميكند، چنان كه انّ مثقّله برخورد نموده است، و كسى كه لمّا را مشدّد دانسته ان را نافيه گرفته مثل: ان، كه در آيه‌( فِيما إِنْ مَكَّنَّاكُمْ فِيهِ‌)، و لمّا را در معناى الّا و آن برخورد و متلقى براى قسم است چنان كه (ماء) تلقّى و برخورد بقسم مينمايد.

ابو الحسن گويد: لمّا ثقيله در معناى الّا است و عرب اين معنى را نمى شناسد، كسايى گويد جهت ثقيل بودن لمّا را نميدانم:

و ابن عوف گويد: نزد ابن سيرين خواندم،( إِنْ كُلُّ نَفْسٍ لَمَّا ...) به تشديد، نه پسنديد: زجاج گويد استعمال نشده لمّا در جايى مگر در دو مورد (1) در اينجا و (2) در باب قسم مى‌گويى سالتك لمّا فعلتك بمعناى الّا