نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 26 صفحه : 394
تفسير:
((إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ)) هر
گاه آسمان شكافته و از هم باز شود. و شكافته شدن آن از علامات قيامت است و اين
علامتها را در چندين موضع و آيه از قرآن ياد نموده است.
((وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها)) ابن عبّاس و سعيد بن
جبير و مجاهد و قتاده گويند:
يعنى شنيد و اطاعت كرد در شكافتن. و اين توسّع است يعنى مثل اينكه
آسمان شنيد و تدبير خدا را اطاعت كرد.
((وَ حُقَّتْ)) يعنى و سزاوار است بر آسمان
كه امر پروردگارش را كه آن را آفريده شنيده و اطاعت نمايد.
((وَ إِذَا الْأَرْضُ مُدَّتْ)) هر
گاه زمين به مندك شدن و از بين رفتن كوهها و تپّهها كشيده شده و گسترش يافت تا
مانند يك صفحه صاف گرديد.
ابن عبّاس گويد: يعنى آن كشيده ميشود مانند فرش عكاظى (كه در سوق و
بازار عكّاذ مكّه ميآوردند) و در پهنا و توسعه آن مىافزود. و بگفته مقاتل يعنى
زمين صاف ميشود در آن هيچ بنا و كوهى نمىماند مگر اينكه در خود زمين فرو ميرود.
((وَ أَلْقَتْ ما فِيها)) قتاده و مجاهد
گويند: آنچه در جوف و درون زمين است از مردگان و گنجها بيرون ميفتد مانند آيه.( وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقالَها).
((وَ تَخَلَّتْ)) يعنى درونش خالى شود و چيزى
در آن باقى نخواهد بود و بگفته بعضى. يعنى بيرون افكند آنچه در شكم آنست از گنجها
و معدنها و باقى نگذارد آنچه بر پشت آنست از كوهها و درياها.