نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 26 صفحه : 213
معنى:
سپس خداى سبحان بيان نمود آنچه بايشان گفته ميشود براى كيفر و مجازات
تكذيبشان و فرمود( (انْطَلِقُوا إِلى ما كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ)) يعنى مالكين و موكّلين دوزخ بايشان ميگويد برويد بسوى آتشى كه شما
انكار مينموديد و آن را دروغ مىپنداشتيد و اعتراف بصحّت آن در دنيا نداشتيد. و
انطلاق منتقل شدن و رفتن از جائيست بجاى ديگر بدون توقّف. سپس ذكر فرمود موضع و
محلّى را كه ايشان را امر فرمود بآنجا بروند. و فرمود(
(انْطَلِقُوا إِلى ظِلٍّ ذِي ثَلاثِ شُعَبٍ))
يعنى برويد بسوى آتشى كه براى آن سه شعبه است آن را ظل و سايه ناميد براى سياهى
آتش جهنّم و دوزخ.
مجاهد و قتاده گفتهاند: آن دود جهنّم است كه از سه طرف احاطه بكفّار
دارد شعبهاى از بالاى سر و شعبهاى از سمت راست و شعبهاى از سمت چپ. و دود را
ظلّ و سايه ناميده چنانچه فرمود( (أَحاطَ بِهِمْ
سُرادِقُها)) يعنى از دود غليظ سياه بآنها احاطه نمود.
و بعضى گفتهاند: زبانهاى از آتش بيرون آيد پس احاطه بكافر مانند
خيمهاى نمايد پس از آن سه شعبه منشعب گردد. پس در آن دود غليظ خفقان آور باشد تا
از حساب فارغ شود.
سپس خداوند سبحان آن سايه را تعريف نمود و فرمود( (لا ظَلِيلٍ)) سايه بانى نيست كه مانع از
آزار باشد و مانند آنست كنين. پس ظليل از ظلّه و آن پرده است و كنين از كن. پس
سايه اين دود كفّار را مستغنى از حرارت و سوزش آتش نميكند و آن قول خداست( (وَ لا يُغْنِي مِنَ اللَّهَبِ)) و
شعله و زبانه آتش است كه بلند ميشود وقتى كه بر افروخت و آن سه رنگ سرخ و زرد
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 26 صفحه : 213