يعنى و ترجو الفرج.

مقصود و تفسير:

((ن)) مفسّرين اختلاف در معناى آن كرده‌اند، بعضى گفته‌اند مانند(حم) و «(ص‌) و ...» اسمى از اسماء سوره است و ما اين مطلب را با غير آن از گفته‌ها در اوّل سوره بقره ياد كرديم.

ابن عبّاس و مجاهد و مقاتل و سدى گفته‌اند: آن اسم آن ماهيست كه زمين‌ها بر او قرار دارد.

ابن عباس در روايت ديگرى گويد: آن حرفى از حروف (الرحمن) است.

و حسن و قتاده و ضحاك گويند: ن دوات است، و بعضى گفته‌اند نون لوحى از نور است، و اين مرفوعا از پيامبر 6 روايت شده از حضرت ابى جعفر امام محمد باقر (ع) روايت شده كه: آن نهرى در بهشت بود خدا باو فرمود مداد شو، پس منجمد و سخت شد و آن سفيدتر از شير و شيرين‌تر از عسل بوده است، سپس بقلم فرمود بنويس، پس قلم نوشت آنچه بود و آنچه خواهد بود تا روز قيامت.

و بعضى گفته‌اند: مقصود از آن ماهى است در دريا و آن از آيات خدايى است كه در آب ايجادش كرده، پس هر گاه از آب جدا شود خواهد مرد چنانچه حيوان خشكى هر گاه در آب غرق شود خواهد مرد.

(وَ الْقَلَمِ‌) آنست كه با او نوشته ميشود، خداوند باو قسم ياد كرده براى منافع خلق خدا در او زيرا آن يكى از دو زبان انسانى است كه آنچه در قلب و دل است از او ظاهر ميشود و تبليغ ميكند دور از انسانى را آنچه‌