نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 25 صفحه : 166
سپس خداوند خود را تعريف كرد و فرمود:
(الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَياةَ)
يعنى آفريد مرگ را براى بندگى به سبب صبر بر آن، و ايجاد كرد زندگى را براى بندگى
بسبب شكر و سپاس بر نعمت زندگى. و بعضى گفتهاند: مرگ را ايجاد كرد براى اعتبار و
زندگى را آفريد براى توشه گرفتن.
و بعضى گفتهاند: كه ذكر مرگ را بر زندگى مقدّم داشته است براى اينست
كه آن بقهر و غلبه نزديكتر است چنان كه بنات را بر بنين مقدّم داشت در قول خودش( يَهَبُ لِمَنْ يَشاءُ إِناثاً وَ يَهَبُ لِمَنْ يَشاءُ الذُّكُورَ) بهر كس دختر ميبخشد و بهر كس خواهد پسر. چون دختر و زن بمغلوبيت، و
مقهوريت از مرد نزديكتر است[1].
و بعضى گفتهاند: مرگ را مقدّم داشته براى اينست كه آن مقدّم و جلوتر
بوده چون همه چيزها در اوّل در حكم اموات و مردگان بودهاند مانند نطفه و خاك سپس
زندگى بر آن عارض شده است.[2]
[1] اين تعليل عليل است زيرا براى خداى قاهر و قادر موت و حيات
اشياء يكسانست.( مترجم)
[2] بعبارت ديگر چون مرگ از امور عدميّه است و عدم ذاتا مقدّم بر
زندگى و وجود است براى همين مرگ را جلو انداخته و يا براى اين باشد كه مردم همواره
مرگ را تابلوى خود قرار داده و فراموش نكنند.( مترجم)
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 25 صفحه : 166