((فَتَوَلَّ عَنْهُمْ يَوْمَ)) منصوب بقول خدا( (يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْداثِ)) و امّا حذف و او از يدعو در قرآن براى اينست كه چون آن حذف ميشود در لفظ بجهت التقاء ساكنين، پس در كتاب هم جارى شده بر آنچه كه تلفظ بآن ميشود و امّا الداعى پس اثبات ياء در آن بهتر است و حذف آن هم جايز است چون كسره دلالت بر آن ميكند. و قول او سبحانه‌( (خُشَّعاً أَبْصارُهُمْ)) منصوب بر حاليّت از واو در (يخرجون) است و در آن تقديم و تأخير است و تقدير آن (يخرجون خشعا ابصارهم من الاجداث) است، و اگر هم خواستى آن را حال از ضمير مجرور در قول او( (فَتَوَلَّ عَنْهُمْ)) قرار بده (و مهطعين) نيز منصوب بر حاليّت است، و( (أَنِّي مَغْلُوبٌ)) تقديرش اينست (دعا ربه بانى مغلوب) و عيسى بن عمرانى بكسر قرائت كرده بنا بر اراده قول كردن يعنى: (فدعا ربه قال انى مغلوب) و مانند آنست‌( (وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ ما نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِيُقَرِّبُونا)) تقديرش اينست (قالوا ما نعبدهم الا ليقربونا).

تفسير آيات:

(اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ) يعنى: نزديك شد ساعتى كه تمام مخلوق در آن مى ميرند و قيامت بر پا ميشود و مقصود اينست كه پس مستعد و آماده براى آن شويد قبل از هجوم آن.

(وَ انْشَقَّ الْقَمَرُ) و ماه شكافته شد، ابن عباس گويد: مشركان مكّه جمع شدند خدمت رسول خدا 6، پس گفتند اگر راست مى‌گويى كه پيامبر خدايى پس ماه را براى ما بشكاف و دو نصف كن آن را، پس پيامبر 6 بآنها فرمود: اگر من اين كار را بكنم شما ايمان مى‌آوريد؟ گفتند آرى، و آن شب، شب بدر بود يعنى شب چهاردهم ماه بود، پس رسول خدا 6 از