به نقصان و كم فروشى و باطل نكنيد، و تقديرش اينست (فعلت ذلك لئلا تطغوا) من اين كار را كردم ترازو را نهادم، تا اينكه شما تجاوز از حق ننمائيد و محتمل است نيز كه‌( (أَلَّا تَطْغَوْا)) نهى منفرد و تنها باشد (و ان) مفسّره بمعناى اى باشد.

و بعضى گفته‌اند: مراد از ميزان قرآنست كه آن اصل دين است پس مثل آن است كه خداى تعالى بيان نموده ادلّه عقليه و ادلّه سمعيّه را و البتّه خداوند سبحان تكرار نمود ذكر ميزان را بدون اضمار و مخفى نمودن براى آنكه دوّمى در نهى و منع كردن از آن قائم بخود باشد هر گاه گفته شود بايشان‌( (أَلَّا تَطْغَوْا فِي الْمِيزانِ)) در سنجش تجاوز از حق نكنيد.

((وَ أَقِيمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ)) يعنى وقتى خواستيد بگيريد و يا بدهيد زبان و شاهنگ ترازو را بعدل و يكسان بدهيد.

((وَ لا تُخْسِرُوا الْمِيزانَ)) يعنى ناقص نكنيد آن را بكم دادن و ستم كردن، بلكه آن را مساوى و برابر بدهيد، بانصاف.

سفيان بن عيينه گويد: عدل اقامه كردن بدست است و قسط اقامه كردن بقلب.

((وَ الْأَرْضَ وَضَعَها لِلْأَنامِ)) چون آسمان را ياد نمود، متقابلا زمين را هم ياد كرد و گفت: و زمين را گسترش داد و نرم و مطيع نمود براى مردم.

ابن عبّاس گويد: انام هر چيزيست كه در آن روح باشد.

حسن گويد: انام جنّ (موجود نامرئى) و انس «موجود مرئى» است.

مجاهد گويد: انام، تمام آفريده‌هاى جاندار است.

و از زمين تعبير كرد بوضع چون از آسمان تعبير برفع نمود، و در اين بيان‌