نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 24 صفحه : 328
((لِلْفُقَراءِ الْمُهاجِرِينَ))
براى مستمندان و تهىدستان مهاجرانيست كه از مكّه بمدينه و از دار الحرب بدار
الاسلام هجرت نمودند.
((الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ وَ أَمْوالِهِمْ)) آن كسانى كه از ديارشان و اموالشان كه متعلّق بآنان بود رانده شدند( (يَبْتَغُونَ)) يعنى طلب ميكنند.
((فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَ رِضْواناً وَ يَنْصُرُونَ اللَّهَ)) فضل و فزونى را از خدا و رضوان خشنودى او را و يارى ميكنند خدا را
يعنى و يارى ميكنند دين خدا را.
((وَ رَسُولَهُ أُولئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ)) و
يارى مىكنند پيامبر او را، ايشانند رستگاران در حقيقت نزد خداى بزرگ و مقام و
منزلت نزد اوست.
زجاج گويد: خداوند سبحان بيان نمود و توضيح داد از مساكين آنهايى كه
برايشان حقّى است پس فرمود: براى فقيران مهاجرى كه از ديارشان و اموالشان رانده
شدند آن گاه خداوند سبحان انصار را توصيف و مدح نمود تا خاطرشان از فيء شاد شود و
فرمود:
((وَ الَّذِينَ تَبَوَّؤُا الدَّارَ)) و
آن كسانى كه خانههاى خود را دادند يعنى مدينه و دار هجرت را كه قبل از مهاجرين
انصار مينشستند و تقدير آيه اينست (و الذين تبوءوا الدار من قبلهم) و كسانى كه جا
دادند منازلشان را كه از پيش ايشان سكونت در آن داشتند.
((وَ الْإِيمانَ)) و ايمان را چون انصار پيش
از آمدن مهاجرين ايمان نداشتند و عطف نمود ايمان را بر (الدار) در ظاهر نه در معنا
و باطن براى آنكه ايمان مكان نيست كه جا دهند و تقديرش (و آثروا الايمان) است و
اختيار ايمان نمودند و گفت( (مِنْ قَبْلِهِمْ)) يعنى از پيش از آنكه مهاجرين بر آنها وارد شوند.
و بعضى گويند: يعنى پيش از ايمان مهاجرين، و مقصود اصحاب عقبه
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 24 صفحه : 328