باقى بود تا اوائل اين امّت‌[1].

و بعضى درباره آيه بودن آن گفته‌اند: كه آن كشتى جارى بود بين آب آسمان و آب زمين و آن را پوشيده و مستور كرده بود بر آنچه را كه خداى تعالى امر نموده بود.

((فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ)) يعنى پس آيا متذكر هست كه بداند اين طوفان حق است، پس بآن عبرت بگيرد و بترسد از خداى متعال، قتاده گويد:

يعنى پس آيا طالب علمى هست پس اعانت بر آن شود.

((فَكَيْفَ كانَ عَذابِي وَ نُذُرِ)) اين استفهام از اين حالت است و معنايش بزرگداشت بر اين عذاب، يعنى چگونه ديديد انتقام مرا از ايشان، و چطور نگريستيد هلاك من ايشان را.

حسن گويد: نذر جمع نذير است، و خداوند سبحان تكرار نمود اين جمله را در اين سوره براى اينكه چون خداوند سبحان ياد نمود اقسام انذار بيمها و عذابها را بنا گذارد به تذكّر دادن بجزء جزء آن بر تفصيل.

((وَ لَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ)) سعيد بن جبير گويد: يعنى آسان كرديم آن را براى حفظ كردن و قرائت نمودن تا آنكه تمامش ظاهرا خوانده شود و در ميان كتابهايى كه از آسمان نازل شده كتابى جز قرآن نيست كه تمامش ظاهرا

[1]- در چند سال قبل در كشور شوروى چند تخته‌اى از الواح كشتى نوح 7 است پيدا شد كه از نوشته‌هاى آن معلوم شد متعلّق بكشتى حضرت نوح 7 است، و باستان شناسان تأييد نموده و اكنون در موزه شوروى نگهدارى ميشود و همان ايام هم در روزنامه‌هاى كيهان و اطلاعات منتشر نمودند.

« مترجم»