يعنى آن را بيرون ميآوريد و ميگيرانيد آن را بسبب كبريت و آتش گيرانه چنانچه از درخت بيرون ميآيد.

((أَ أَنْتُمْ أَنْشَأْتُمْ شَجَرَتَها)) آيا شما ايجاد كرديد درخت آن را كه از آن آتش ميجهد، يعنى آيا شما آن درخت را رويانيديد و آفريديد؟

((أَمْ نَحْنُ الْمُنْشِؤُنَ)) يا ما آن را ايجاد ميكنيم، پس ممكن نيست كه كسى بگويد كه او اين درخت را بوجود آورده غير از خداى تعالى و عرب بسبب زند آتش روشن ميكند و آن درختيست كه بعضى از آن را بر بعض ديگر ميزنند، پس از آن جرقه و آتش بيرون مى‌آيد و در مثل هم آمده «فى كل شجر نار و استمجد المرخ و العفار» در هر درخت آتش است ولى درخت مرخ و عفار شريف و مشهور شده است.

((نَحْنُ جَعَلْناها تَذْكِرَةً)) عكرمه و مجاهد و قتاده گويند: يعنى ما اين آتش را تذكره و ياد آور آتش بزرگ ديگرى قرار داديم پس هر گاه آن را بيننده‌اى ببيند ياد جهنّم نموده و بخدا پناه برد از آن.

و بعضى گويند: يعنى تذكره‌اى كه متذكّر بآن شده و انديشه درباره آن كند پس بداند راستى كسى كه قادر بر آن و بر اخراج آنست از درخت تر و تازه قادر است بر ايجاد جهان دوّم و سراى آخرت.

((وَ مَتاعاً لِلْمُقْوِينَ)) ابن عباس و ضحاك و قتاده گويند: يعنى و ما قرار داديم آن را توشه و منفعت براى مسافرين، يعنى كسانى كه نازل ميشوند بر زمين صاف خالى از هر چيز (آب و گياه و اشياء ديگر) عكرمه و مجاهد گويند: براى بهره برداران بآن از تمام مردم مسافرين و حاضرين و مقصود اينست كه تمام مردم، استضاء بآن ميكنند از تاريكى و گرم ميشوند از سرما و منتفع ميشوند بآن در پختن غذا و نان و بنا بر اين مقوّى از اضداد است، پس مقوى كسيست كه نيرومند گشته باشد