نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 24 صفحه : 172
مقصود اينست كه راستى تمام مال و سرمايه ما
و مخارج ما از بين رفت و وقت ما ضايع شد و چيزى حاصل ما نشد.
مجاهد گويد: يعنى راستى ما هر آينه معذّب و از حظ و بهره محروم و
محدود شديم.
و در روايت ديگرى از اوست كه راستى هر آينه بسته شما شده.
و در روايت ديگرى راستى ما در شر و بدى افتادهايم.
و قتاده گويد: يعنى ما همه چى را از دست دادهايم، و كسى كه (ء انّا)
بنا بر استفهام قرائت كرده آن را حمل كرده بر اينكه ايشان برخاسته و از روى انكار
ميگويند آيا راستى ما ضرر كردهايم و كسى كه (انّا) بنا بر خبر قرائت كرده آن را
حمل كرده بر اينكه ايشان خبر از خودشان ميدهند سپس استدراك نموده و ميگويند:
((بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ)) يعنى ما كم حظ و
نصيب و ممنوع از رزق و خير هستيم سپس خداوند سبحان براى آگاه كردن بدليل ديگرى
فرمود:
((أَ فَرَأَيْتُمُ الْماءَ الَّذِي تَشْرَبُونَ أَ أَنْتُمْ
أَنْزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ)) آيا شما ديديد آبى را كه
مىآشاميد، آيا شما آن را از ابر نازل كرديد؟
((أَمْ نَحْنُ الْمُنْزِلُونَ)) يا
ما آن را نازل مينمائيم در حالى كه آن نعمت و رحمتى است از ما بر شما سپس فرمود:
((لَوْ نَشاءُ جَعَلْناهُ أُجاجاً))
اگر ميخواستيم آن را سخت تلخ ميگردانيديم.
و بعضى گويند: يعنى آن را خيلى شور ميكرديم.
((فَلَوْ لا تَشْكُرُونَ)) يعنى آيا پس سپاس
گذارى نميكنيد بر اين نعمت بزرگى كه هيچكس جز خدا قادر بر آن نيست، آن گاه تنبيه
فرمود بر دليل ديگرى و گفت: