نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 24 صفحه : 161
الحنث: بمعناى عهد شكنى و نقض عهديست كه آن
را بسبب سوگندهاى غليظ مؤكد نموده.
الهيم: شتر تشنه ايست كه از آب سير نميشود براى بيمارى كه باو رسيده
و مفرد آن، اهيم، و مؤنّث آن هيماء است.
تفسير آيات:
سپس خداوند سبحان اصحاب شمال را ياد نموده و گفت:
((وَ أَصْحابُ الشِّمالِ ما أَصْحابُ الشِّمالِ)) و ايشان كسانى هستند كه دست چپ ايشان را گرفته و بسوى جهنّم ميكشند،
يا ايشان كسانى هستند كه پرونده ايشان را بدست چپشان ميگيرند، يا ايشان افرادى
هستند كه حال بدبختى و پريشانى ملازمشان شده است.
((وَ ظِلٍّ مِنْ يَحْمُومٍ)) ابن عباس و ابى مالك
و مجاهد و قتاده گويند: دود سياهى كه خيلى سخت سياه است.
و بعضى گويند: يحموم كوهيست در جهنّم كه اهل آتش از تاريكى آن
استغاثه و ناله ميكنند سپس اين ظل و تاريكى را تعريف نموده و گفت:
((لا بارِدٍ وَ لا كَرِيمٍ)) قتاده گويد: يعنى نه
منزل خنكى است، و نه منظره و نمايشگاه خوبى است.
و بعضى گويند: نه سايه خنكى است كه در پناه آن راحت باشند براى آنكه
دود جهنّم است و نه سود و نفعى دارد كه مثل آن را بخواهند و اشتهاء كنند؟
و بعضى گويند: هيچ منفعتى در آن بوجهى از وجوه نيست، و عرب هر گاه
بخواهد صفت خوبى را از كسى و چيزى نفى كند از آن نفى كرم كند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 24 صفحه : 161