آيا نمى‌بينى كه (اذا) ظرف زمانست، پس چاره‌اى نيست براى او از فعلى يا معناى فعلى كه متعلّق باو شود و جايز نيست كه متعلّق بقول او (متنا) باشد براى آنكه آن مضاف اليه است، و مضاف اليه عمل در مضاف نميكند، و در اين موقع جايز نباشد حمل آن بر اين فعل و نه بر ما بعد (انّ) از جهتى كه عمل نكند ما بعد (انّ) در ما قبل آن چنانچه عمل نكند ما بعد (لا) در ما قبل آن پس همين طور جايز نيست كه ما بعد استفهام در ما قبل آن عمل كند و دانستى كه آن متعلّق ميشود بچيزى كه دلالت ميكند بر آن قول او( (أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ)) و اين كلمه نحشر يا نبعث و مثل آنهاست از افعالى كه دلالت بر آن ميكند اين كلام.

«و امّا الشرب» پس آن مثل اكل و ضرب است، و الشرب مثل شغل و نكر است، و اما الشراب پس منظور مشروب و نوشيدنى است مثل طحن و مطحون و مانند آن و گاهى شرب جمع شارب ميآيد مثل راكب و ركب و تاجر و تجر و راجل و رجل.

شرح لغات:

السموم: باد گرمى است كه داخل در مسام و سوراخها و منافذ بدن ميشود و از آن مأخوذ شده سم و زهرى كه داخل در منافذ بدن ميشود (و انسان را مسموم ميكند).

يحموم: سياهى شديديست كه بسبب سوختن بآتش حاصل ميشود و آن (يفعول) و گوشت سوخته و چربى و پيه سياه شده بآتش سوزيست، ميگويند:

(حممت الرجل) يعنى چهره و صورتش را چون ذغال سياه كردم.

و الترف: يعنى ممتنع و ممسك از پرداخت حقوق واجبه براى رفاهيّت و بهتر زيستن.