responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 23  صفحه : 81

لغت را آيه ديگر تأييد مى‌كند كه مى‌فرمايد: (أَ لَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ سِرَّهُمْ وَ نَجْواهُمْ؟)[1] همانگونه كه در اين آيه (سر) مفرد آمده و جمع بسته نشده است، همين طور هم در آيه مزبور فرموده است: (اسرارهم).

و آنان كه همزه را فتح داده (اسرارهم) خوانده‌اند آن را جمع (سرّ) گرفته‌اند چون اقسام سر مختلف است، و چند جنس متخالف را جمع بستن خوب است، و آن گونه كه عمده مصادر گواه است در آيه (يَعْلَمُ سِرَّهُمْ‌) سر بصورت مفرد آمده است، زيرا سر مصدر است و شامل تمام اقسام آن خواهد شد، و يك بار مفرد آورده شده است و بار ديگر جمع.

لغات آيات:

اضغان- جمع ضغن عبارت است از حقد و كينه.

لحن- در اصل بمعنى منحرف ساختن كلمه از جهتش مى‌باشد، كه سپس در دو جهت صواب و خطاء استعمال شده است:

1- امّا استعمال لحن در صواب بمعنى كنايه از چيزى است كه انسان نخواهد آن را بطور صريح بيان كند، شاعر گفته است:

(و لقد وحيت لكم لكيلا تفطنوا

و لحنت لحنا ليس بالمرتاب)

يعنى: (بشما اشاره نمودم تا آنان متوجّه نشوند و كنايه‌اى زدم كه زشت نبود) و بعضى گفته‌اند لحن بمعنى زيركى و سرعت فهم است، و فاعل (لحن يلحن) (لحن) است هر گاه زيرك باشد، و از اين باب است حديث كه ميگويد:

(لعلّ احدكم يكون الحن بحجته من بعض‌

) يعنى: (چه بسا يكى از شما براى رساندن برهانش قويتر از ديگرى باشد) يعنى زيركتر و چابكتر از ديگرى‌


[1]- سوره توبه 9 آيه 78.

نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 23  صفحه : 81
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست