نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 8
قرائت آيات:
لا يرى- اهل كوفه بجز كسايى و يعقوب و سهل (لا يرى) به ضم يا و (الّا
مساكنهم) به رفع قرائت كردهاند، و بقيّه (لا ترى) به فتح تاء و (الّا مساكنهم)
بنصب خواندهاند، و در قرائت نادرى حسن و أبى رجاء و قتاده و مالك بن دينار و أعمش
(لا ترى) به ضم تاء و (الّا مساكنهم) به رفع خواندهاند، و أعمش (مسكنهم)[1].
دليل قرائت:
ابو على گويد: مذكّر آوردن فعل در (لا يرى الا مساكنهم) كار خوبى
است، و اين عمل بهتر است از الحاق علامة تأنيث به فعل به خاطر جمع بودن آن، زيرا
در اينجا كلام حمل بر معنى شده است، و به همين جهت است كه عرب مىگويد: (ما قام
الّا هند) و نمىگويد: (ما قامت الّا هند) چون در معنى (ما قام أحد) است، و در اين
گونه موارد علامة تأنيث راه نمىيابد مگر در قرائتهاى نادر و در ضرورتها، و از اين
باب است گفتار شاعر عرب كه مىگويد:
(برى
النخز و الأجراز ما فى غروضها
فما بقيت الّا الصّدور الجراشع)
يعنى: (دويدن و زمينهاى سخت و خشن تمام گوشت بدنش را ريخت و ديگر جز
مشتى استخوان سينه چيزى از آن بر جاى نمانده است).
و گفتار شاعر ديگرى به نام ذى الرّمه:
[1]- و دو قارى حرم و أبو عمرو در آيه 21( انى أخاف) بفتح
خواندهاند، و نيز ابو عمرو( أبلغكم) را به سكون باء و تخفيف لام قرائت كردهاند،
و نافع و بزى و أبو عمرو( انى أراكم) را به فتح خواندهاند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 8