كشتن يكديگر فساد نمائيد.

قتاده گويد: چگونه ديديد قوم را آن گاه كه از قرآن روى گرداندند؟ آيا خونهاى ناحقّى را نريختند؟ و با خويشاوندانى قطع نكردند، و نافرمانى خداوند ننمودند، سپس خداوند كسانى را كه چنين قصدى دارند مورد ملامت قرار داده مى‌فرمايد:

(أُولئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ) يعنى: خداوند آنان را از رحمت خود دور ساخته است.

(فَأَصَمَّهُمْ وَ أَعْمى‌ أَبْصارَهُمْ) ابى مسلم گويد: يعنى: آنان خبرهاى آسمانى را درك نمى‌كنند، و چيزهايى را كه موجب عبرت گرفتن آنان خواهد شد نميبينند گويا كه كر و كور هستند.

و از ابى على جبائى است كه بدون خلاف جايز نيست (صم و عمى) در آيه را بر كرى و كورى جسمانى حمل كنيم، زيرا اگر آنان از نظر جسمى ناشنوا و نابينا بودند بخاطر آن مورد ملامت قرار نميگرفتند، و اينكه ناشنوايى مطلق آمده است (فأصمّهم)، بخاطر آنكه جز در گوش ناشنوايى راه ندارد، و اينكه نابينايى مقيّد به چشمان آمده است (و أعمى أبصارهم) زيرا بينايى گاهى مربوط به چشم و گاهى مربوط به قلب مى‌باشد.

(أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ) يعنى: چرا در قرآن تدبّر نمى‌كنند تا با آن عبرت بگيرند؟ و از حضرت امام صادق و امام موسى بن جعفر (ع) نقل شده است يعنى: پس چرا در قرآن فكر نمى‌كنند تا هر حقّى كه بر آنان است درك كنند؟

(أَمْ عَلى‌ قُلُوبٍ أَقْفالُها) و اينكه در آيه (قلوب) بحالت نكره آمده است بدين معنى است كه قلوب اينان و ديگر كسانى كه مانند آنان هستند قفل شده است، و اين آيه دلالت دارد بر اينكه كسانى كه مى‌گويند جايز نيست هيچ قسمتى از ظاهر قرآن را جز با خبر و منقول تفسير كرد گفتارشان باطل است‌[1] و نيز در اين آيه‌

[1]- چون در اين آيه انسان به تدبّر و تفكّر در قرآن وادار شده است.