ابن عبّاس گويد: من از كسانى هستم كه علم قرآن بمن داده شده است‌[1].

و از اصبغ بن نباته از على (ع) آمده است كه فرمود: ما نزد رسول خدا 6 بوديم كه حضرت از آمدن وحى به ما خبر مى‌داد من و كسانى كه درك آن را داشتيم آن را فرا مى‌گرفتيم و هر گاه از محضر حضرت بيرون مى‌آمديم مى‌گفتند:

(ما ذا قالَ آنِفاً) يعنى: الآن چه مى‌گفت؟ و اين را بمنظور مسخره نمودن گفته‌اند، يا به اين معنى كه ما در فهم سخنان او نكوشيده‌ايم.

و بعضى هم گفته‌اند اين را بدان جهت گفته‌اند كه معناى سخنان حضرتش را نمى‌فهميده‌اند، و آنچه را كه شنيده‌اند درك نمى‌كرده‌اند.

بعضى هم گفته‌اند: منظورشان از اين سخن تحقير حضرت بوده است، كه سخنى مفيد فايده نگفته است.

و نيز ممكن است اين پرسش را بخاطر نفاق و رياكارى پرسيده‌اند يعنى: من از سخنان حضرت بجز همين قسمت اخير چيزى را فراموش نكرده‌ام، در قسمت أخير چه مى‌گفت؟ دوباره بازگو كن تا آن را هم حفظ كنيم.

و اينكه گفته است يستمع اليك به لفظ مفرد و سپس گفته است خرجوا من عندك به لفظ جمع چون در يستمع ضمير به لفظ من بر مى‌گردد و در خرجوا بمعناى من، چون من لفظش مفرد و معنايش جمع است، آن گاه مى‌فرمايد:

(أُولئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللَّهُ عَلى‌ قُلُوبِهِمْ) يعنى: دلهايشان را به مهر كافران نشان كرده است، يا آنكه آنان را بخودشان واگذار نموده است.

(وَ اتَّبَعُوا أَهْواءَهُمْ) يعنى: و از خواهشهاى نفسانى خود و تمايلات طبيعى خود پيروى نمودند، و به دنبال دليل و برهان نرفتند، آن گاه خداوند

[1]- تفسير ابن عبّاس ص 316( منظور از أُوتُوا الْعِلْمَ عبد اللَّه بن مسعود است)