نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 423
(أَزِفَتِ الْآزِفَةُ)
يعنى: قيامت نزديك شد و ساعت آن فرا رسيد، و اينكه قيامت در اين آيه آزفه ناميده
شده است بدان معنى است كه هر چه آينده است نزديك است.
(لَيْسَ لَها مِنْ دُونِ اللَّهِ كاشِفَةٌ) از
عطاء و ضحاك و قتاده نقل شده است يعنى: هنگامى كه سختيهاى روز قيامت مردم را فرا
گيرد، هيچكس بجز خداوند قادر نيست اين ناملايمات را از مردم دور سازد، و مؤنث آمدن
«كاشفة» بنا بر تقدير (نفس كاشفة) يا (جماعة كاشفة) است، و نيز جايز است (كاشفة)
مصدرى باشد مانند (عافية) و (عاقبة) (واقية) (خائنة) بنا بر اين معنى ميشود: (ليس
لها من دون اللَّه كشف) يعنى: غير از خدا هيچكس قدرتى بر زايل نمودن اين شدتها را
ندارد، و احدى بجز او نميتواند اين سختيها را روشن كند، مانند آيه ديگر كه
ميفرمايد: (لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ).
(أَ فَمِنْ هذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ)
منظور از (حديث) آنچه ميباشد كه قبلا بوسيله معصوم راستگو (ع) از آن خبر داده شده
است.
بعضى هم گفتهاند: يعنى اى مشركين آيا از اين قرآن و نازل شدن آن از
جانب خداوند بر حضرت محمد 6 و معجزه بودن آن در شگفت هستيد؟
(وَ تَضْحَكُونَ) يعنى از روى مسخره ميخنديد.
(وَ لا تَبْكُونَ) و بخاطر وعدههاى عذاب قرآن
بر خود نميگرييد؟
(وَ أَنْتُمْ سامِدُونَ) از ابن عباس و مجاهد
نقل شده است كه(أَنْتُمْ سامِدُونَ) يعنى: شما از عذاب الهى
غفلت داريد و دنبال بازى و سرگرمى هستيد.
از عكرمه نقل شده است كه منظور از آن غنا و موسيقى است، كه هر گاه
قرآن را ميشنيدند با نواختن موسيقى با آن مقابله و ستيز مىنمودند، تا مردم را از
شنيدن قرآن محروم سازند.
(فَاسْجُدُوا لِلَّهِ وَ اعْبُدُوا)
اينجا خداوند به آنان فرمان داده است كه
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 423