نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 397
اين معنى كه اين نوع تقسيم كه دختران سهم
خدا و پسران را سهم خود دانسته ايد يك تقسيم غير عادلانه است.
(إِنْ هِيَ إِلَّا أَسْماءٌ سَمَّيْتُمُوها أَنْتُمْ وَ آباؤُكُمْ) يعنى اينكه شما اين بتها را خدا ناميدهايد و آنان را دختران خدا
دانستهايد يك نوع نامگذارى بى معنى و مفهوم است، زيرا اين بتها نه قدرت ضرر
رساندن به كسى را دارند و نه سودى از آنان عايد كسى خواهد شد، بنا بر اين يك نوع
نامگذارى بر اجسام بىجان است.
(ما أَنْزَلَ اللَّهُ بِها مِنْ سُلْطانٍ)
مقاتل گفته است يعنى، در اين باره خدا بر شما كتابى نازل نفرموده است كه در آن
دليلى بر گفتههاى شما باشد.
آن گاه پس از آنكه خداوند طى جملاتى با آنان بصورت مخاطب سخن ميگفت
دو باره در سياق مغايب به يادآورى اخبار آنان پرداخته فرمود:
(وَ ما تَهْوَى الْأَنْفُسُ) و
آنچه هوسهاى آنان ايجاب ميكند.
(وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُدى) يعنى: براى آنان بيانات ارشادى بوسيله كتاب و فرستاده آمده بود،
اينجا خداوند در مورد آنان اظهار تعجب ميكند كه چرا اين مردم دست از پرستش بتها بر
نداشتهاند با اينكه آنان را با توضيحات كافى ارشاد نموده است؟
سپس از اينكه آرزوى شفاعت بتها را دارند آنان را مورد سرزنش قرار
داده و ميفرمايد:
(أَمْ لِلْإِنْسانِ) منظور اينجا كافر است.
(ما تَمَنَّى) آيا اين انسان باز هم به
شفاعت بتها اميد بسته است؟
(فَلِلَّهِ الْآخِرَةُ وَ الْأُولى) كه
احدى در دنيا و آخرت جز بفرمان او مالك چيزى نخواهد شد.
بعضى گفتهاند يعنى: آيا انسان هر چه بخواهد عمل ميكند بىآنكه كيفرى
در
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 397