را فرو ميپوشاند، و اينكه خداوند در پوشش درخت با ابهام ياد فرموده است علتش عظمت اين امر بوده است، همانگونه كه بعدا ميفرمايد:

(فَأَوْحى‌ إِلى‌ عَبْدِهِ ما أَوْحى‌) جمله (ما يغشى) رساترين تعبير در اين معنى است.

(ما زاغَ الْبَصَرُ وَ ما طَغى‌) يعنى: نه چشم پيامبر خيره شد و نه بچپ و راست گردش نمود، ما طغى يعنى چشم او از حد اعتدال و ميزانى كه براى او تعيين شده بود منحرف نگشت، و اين يك نوع توصيف ادب پيامبر خدا 6 است در آن مقام كه نه چشم خود را اينطرف و آن طرف گردانيده است، و نه در مقابل روى خود به چيزى خيره شده است.

(لَقَدْ رَأى‌ مِنْ آياتِ رَبِّهِ الْكُبْرى‌) و اين آيات نشانه‌هاى بزرگى از قدرت الهى بود كه حضرت در آن شب مشاهده فرمود، مانند سدرة المنتهى، و قيافه جبرئيل (ع) و ديدن آن در حالتى كه داراى ششصد بال بود كه با پرهاى خود افق را پوشانده بود، و اين معنى از مقاتل و ابن زيد و جبائى نقل شده است، و (من) در اينجا بمعنى تبعيض آمده است يعنى: برخى از آيات پروردگارش را ديد.

از ابن مسعود نقل شده است كه حضرت يكى از فرشهاى سبز رنگ بهشت را مشاهده نموده است كه تمام افق را پوشانده بود.

و از ابن عباس نقل شده است كه حضرت رسول 6 خداوند را با چشم دل ديده است‌[1].

بنا بر اين معنى ممكن است منظور اين باشد كه آن حضرت با ديدن آيات پروردگار بر يقينش افزوده شد.

و كبرى مؤنث اكبر است كه در توصيف ارزش چيزهاى ديگر را كم ميكند.

پس از آنكه خداوند سبحان اين داستانها را بيان فرمود بدنبال آن مشركين‌

[1]- تفسير ابن عباس صفحه: 332.