اعراب آيات:

ذلك- كلمه ذلك در آيه 4 خبر مبتداى محذوف است كه تقديرش (الأمر ذلك) مى‌باشد، و نيز ممكن است ذلك را مبتداى محذوف الخبر بگيريم كه تقديرش: (ذلك كائن) باشد.

(فَضَرْبَ الرِّقابِ‌)- مصدر است براى فعل محذوف كه تقديرش (فاضربوا الرّقاب ضربا) بوده است كه فعل حذف شده و مصدر اضافه به مفعول شده است، و اين اضافه در تقدير انفصال است زيرا تقديرش (فضربا الرقاب) است كه ضرب در اصل تنوين داشته است، شاعر گفته است: (فندلا زريق المال ندل الثّعالب)[1].

يعنى: (اى زريق مال را همچون روباهها بدزد و بچاب).

معنى آيات:

(الَّذِينَ كَفَرُوا) يعنى آنان كه به يكتايى خدا كافر شده، و با او ديگرى را پرستيده‌اند[2].

(وَ صَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ) يعنى و مشركين عرب سد راه مردم شده آنان را از ايمان و اسلام مانع شدند، و آنان را به تكذيب پيامبر 6 وا ميداشتند.

(أَضَلَّ أَعْمالَهُمْ) يعنى: خداوند اعمالشان را- كه بخيال آنان موجب تقرّب بخداوند است و بحالشان مفيد خواهد بود مانند آزاد كردن بندگان، صدقه،

[1]- شاهد بر سر ندلا است كه مطابق اصل تنوين دارد.

[2]- تفسير ابن عبّاس ص 315( الَّذِينَ كَفَرُوا) يعنى: بمحمّد 7 و القرآن.