نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 381
سعيد بن مسيّب گويد: استوى يعنى: جبرئيل پس
از آنكه به پيامبر اطلاع داد بلند شد و بسوى آسمان بالا رفت.
جبائى گويد: استوى، يعنى: پس از آنكه بسرعت نازل ميشد تا پيامبر او
را ببيند در هواء استقرار يافت.
فراء گويد: استوى، يعنى: جبرئيل و محمد 6 شب معراج در افق اعلى
يعنى آسمان دنيا استقرار يافتند.
(فَكانَ قابَ قَوْسَيْنِ) از مجاهد و عكرمه و
عطاء روايت شده است يعنى:
ما بين جبرئيل و رسول اللَّه مسافت دو كمان وجود داشت، و قوس چيزى
است كه با آن تير مىاندازند.
ابن عباس گويد: اينكه قوس بعنوان يك معيار فاصله ذكر شده است چون در
تبيين فاصله عادت بر اين است گفته ميشود: (قاب قوس، و قيب قوس، و قيد قوس، و قاد
قوس) و اين نظر مختار زجاج نيز ميباشد.
از عبد اللَّه بن مسعود و سعيد بن جبير و شقيق بن سلمة روايت شده است
يعنى: بقدر دو ذراع.
ضمن روايتى مرفوعه از انس بن مالك آمده است كه رسول خدا 6 در باره
قوله تعالى (فَكانَ قابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنى)
فرمودند يعنى: بقدر دو ذراع يا نزديكتر از آن، بنا بر اين قوس چيزى است كه وسيله
مقياس و اندازهگيرى خواهد بود، و ذراع نيز چيزى است كه با آن اندازهگيرى ميشود.
ابن سكيت گويد: (قاس الشيء يقوسه قوسا) لغتى است در (قاسه يقيسه)
هنگامى كه آن را تقدير كنند.
(أَوْ أَدْنى) زجاج گويد: بندگان از طرف
خداوند با زبانشان و بميزان فهمشان مورد خطاب قرار گرفتهاند، و اينجا نيز به آنان
گفته شده است آنچه كه گفته ميشود به كسى كه ميخواهد فاصله تعيين شود، پس معنى آنست
كه فاصله به
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 381