نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 342
(يَوْمَ تَمُورُ السَّماءُ مَوْراً)
يعنى: روزى كه آسمان دور زند و دوران پيدا كند، يا بهيجان در آيد، يا موج زند، يا
بحركت در آيد و بچرخد و همه اين عبارتها در كلمات مفسّرين آمده است.
(وَ تَسِيرُ الْجِبالُ سَيْراً)
يعنى: روزى كه كوهها از جا كنده شوند تا با زمين يكسان شوند.
(فَوَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ)
اينكه فاء در كلام وارد شده است چون در كلام معنى مجازات وجود دارد، و تقدير چنين
است (اذا كان هذا فويل لمن يكذب اللَّه و رسوله) يعنى: حال كه چنين است پس واى
بحال آن كسانى كه خدا و رسول را تكذيب ميكنند.
(الَّذِينَ هُمْ فِي خَوْضٍ)
يعنى: آنان كه سرگرم سخنان باطل ميشوند، و آن سخنان باطل كه كافران سرگرم آن
ميشوند عبارتست از انكار قيامت و تكذيب پيامبر 6.
(يَلْعَبُونَ) يعنى: با يادآورى اين سخنان
باطل به غفلت مىافتند.
(يَوْمَ يُدَعُّونَ) خيعنى: روزى كه آنان خواهند
افكند.
(إِلى نارِ جَهَنَّمَ دَعًّا)
بسوى آتش جهنم، افكندنى با فشار و قدرت، مقاتل گفته است اين شكل افكندن طورى است
كه دستهاى آنان را در گردنشان قفل نموده، سرهايشان بين پاهايشان قرار گيرد و آن
گاه آنان را برو در جهنم اندازند، كه خازنان جهنم آنان را صدا زنند و گويند:
(هذِهِ النَّارُ الَّتِي كُنْتُمْ بِها تُكَذِّبُونَ) بچشيد اين همان آتشى است كه شما در دنيا آن را دروغ مىپنداشتيد، آن
گاه آنان را با همان آتشى كه تكذيبش ميكردند عذاب ميكنند، و به آنان گويند:
(أَ فَسِحْرٌ هذا) اينكه مىبينيد آيا سحر و
جادو است؟
(أَمْ أَنْتُمْ لا تُبْصِرُونَ)
چون مشركان به حضرت محمد 6 نسبت سحر و جادو
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 342